Европската комисија утре ќе ги презентира извештаите за напредокот на реформскиот процес во шесте земји од Западен Балкан, вклучително и Македонија.
Спогодбата за стабилизација и асоцијација (ССА) помеѓу Република Македонија и ЕУ влезе во сила во април 2004 година. Од 2009 година, Комисијата постојано му препорачува на Советот да ги отвори преговорите за пристапување со Македонија, земја кандидатка од 2005 година. Во своите заклучоци од јуни 2018 година, Советот го потврди постигнатиот напредок и го утврди патот кон отворање на преговорите за пристапување во јуни 2019 година. Во согласност со заклучоците на Советот, Комисијата започна со подготвителната работа, вклучително и преку техничко објаснување на поглавјата од правото на ЕУ. Земајќи го предвид постигнатиот напредок и условите едногласно утврдени од Советот во јуни 2018 година, Комисијата препорача да се отворат преговорите за пристапување во мај 2019. Во јуни 2019 година, Советот ја одложи својата одлука до не подоцна од октомври 2019 година. Европскиот совет одлучи во октомври 2019 година да се врати на прашањето за проширување пред самитот ЕУ-Западен Балкан во Загреб во мај 2020 година.
Комисијата продолжи внимателно да го следи развојот на настаните во Македонија и објави во март 2020 година дека Македонија ги зголемила своите напори и испорачала дополнителни конкретни и одржливи резултати во клучните области идентификувани во заклучоците на Советот од јуни 2018 година, како што се правосудството, борбата против корупцијата и организираниот криминал, реформата на разузнавачките служби и реформата на јавната администрација. Во своето ажурирање за Македонија објавено во март 2020 година, Комисијата потврди дека основите на препораката на Комисијата за отворање на преговорите за пристапување со Северна Македонија во 2019 година остануваат важечки. На 26 март 2020 година, Европскиот совет ја одобри одлуката на Советот за отворање на преговорите за пристапување со Македонија. Органите продолжија јавно да ја покажуваат нивната посветеност за напредок на нивниот пат кон ЕУ.
Пандемијата на КОВИД-19 е глобален шок што не го поштеди ниту Западен Балкан. Конечната штета во смисла на загуба на човечки животи и на економијата е сè уште тешко да се процени, но раните процени предвидуваат пад од 4 до 6% од бруто домашниот производ (БДП) во регионот. Илјадници граѓани се изложени на ризик да останат без работа, а привремените владини мерки за поддршка (придобивки за невработеност, одложувања/откажувања од даночни придонеси и придонеси за социјално обезбедување итн.) имаат важно фискално влијание.
И покрај тоа што самата ЕУ е силно погодена од пандемијата, таа не штедеше ниту време ниту напор да обезбеди суштинска и огромна поддршка на Западен Балкан. Ова вклучува финансиска поддршка од над 3,3 милијарди ЕУР за земјите во регионот за справување со непосредната здравствена криза и произлезените хуманитарни потреби, како и подолгорочно и структурно влијание врз нивните општества и економија. Со оглед на европската перспектива на Западен Балкан, ЕУ, исто така, го третира регионот како привилегирани партнери, поврзувајќи ги нив со механизмите и со инструментите на Унијата. Тука спаѓаат Комитетот за здравствена заштита, Заедничките договори за јавни набавки, Механизмот за цивилна заштита на Унијата, Фондот за солидарност, конзуларната помош при репатријација или ослободување од привремените ограничувања на извозот на медицинска опрема во ЕУ. Овие и другите мерки обезбедија непосредно олеснување и се јасна порака за политичката посветеност на ЕУ кон регионот.
Поради епидемијата на КОВИД-19, претседателот на Републиката прогласи вонредна состојба од март до јуни 2020 година. Беа воведени рестриктивни мерки за заштита на граѓаните и спречување на пандемијата (на пр. полициски час, ограничување на несуштинско движење или собири, замрзнување на воздушниот сообраќај и затворање на границите, суспендирање на процедуралните рокови во судските постапки и премин кон онлајн образование). Овие мерки беа постепено отстранети од почетокот на мај, со трифазен план. Органите, исто така, презедоа мерки за ублажување на социо-економското влијание на кризата. Во летото, земјата се бореше со вториот бран на инфекции, што сериозно ги оптоваруваше капацитетите на здравствениот систем.
Европската комисија препорача итните мерки преземени во контекст на пандемијата на КОВИД-19 да се пропорционални, ограничени на она што е неопходно и ограничени во време за да се почитуваат владеењето на правото и стандардите на демократските и човековите права.
Извештајот на Европската комисија за напредокот на реформскиот процес во Република Македонија не е единствениот услов за отпочнување на преговорите. Одржување на заедничката владина седница е условена и од решавањето на спорот со Бугарија. Бугарија своите долгогодишни позиции ги зацврсти со Договорот за добрососедство, врз основа на кој го постави и своето вето за преговорите на Македонија. Од Македонија се очекува да направи сериозни отстапки во однос на идентитетски, културни, национални и исторски факти доколку сака да продолжи со процесот на евроинтеграција
