Малку е веројатно дека Велика Британија ќе го зголеми своето воено присуство на Западен Балкан во однос на испраќањето вооружени сили. Она што е поизвесно е таканаречената „сајбер војна“ и поголема активност на разузнавачките служби со цел „воздржување“ на Русија, велат соговорниците на Спутник во врска со британската стратегија за модернизација на вооружените сили.
Во документот објавен од британското Министерство за одбрана, во кој Русија беше идентификувана како главна закана, се наведува дека официјален Лондон има намера да го зголеми своето присуство во регионот на Црното Море, Далечниот север, Балтикот и Западен Балкан и планира да инвестира значителни средства за опрема на вооружените сили, така што војниците можат да се прилагодат на „новите закани“.
Според зборовите на долгогодишниот дописник на српските медиуми од Велика Британија, Синиша Љепојевиќ, стратегијата за модернизација на вооружените сили на Обединетото Кралство е многу сериозен, но и контроверзен документ, како во геополитичка така и воена смисла.
Осврнувајќи се на делот од стратегијата што се однесува на Западен Балкан, Љепојевиќ вели дека оваа област е повеќе спомената во британскиот документ во рамките на сите нестабилни области.
„Во воена смисла, тоа присуство е целосно нереално во ситуација кога тие го намалуваат бројот на војници и кога имаат голем проблем со вооружените сили. Она што може да биде реално е дека Велика Британија и нејзините вооружени сили можат да бидат повеќе вклучени во таканаречената „сајбер војна“. Значи, преку електронската мрежа и разни манипулации преку Интернет, односно она што се нарекува „мека моќ“. Забележливо е и дека Велика Британија ќе ја обнови старата практика да носи луѓе од Србија или Босна и Херцеговина на различни курсеви, главно новинари и луѓе од невладини организации, како што беше пред 30 години. Ова е веќе забележливо, па кога зборуваме за „ангажман на Западен Балкан“, тоа е всушност покритие за враќање на луѓето на разни курсеви, но повторно не е финансирано од Велика Британија, туку од меѓународни фондови за „ограничување“ на влијанието на Русија и Кина“, објаснува jeепојевиќ.
Како поддршка на тезата дека е малку веројатен ангажман на британската војска на Западен Балкан, нашиот соговорник вели дека Велика Британија планира да инвестира над 20 милијарди фунти во модернизација на вооружените сили, но дека никој не знае од каде ќе дојдат тие пари.
„Во моментов нема такви пари. Британската морнарица е во многу лоша состојба и постојано се издвојува овој нов носач на авиони, кој навистина нема авиони, но мора да се купат од Американците. Второ, Лондон ветува дека ќе го зголеми својот нуклеарен арсенал, со образложение дека ја зајакнува одбраната на Велика Британија, сепак, тоа е исто така манипулација во смисла дека тоа е всушност барање на Америка, имајќи предвид дека тие нуклеарни боеви глави и носители на таа ракета се американски. Затоа Велика Британија мора да земе заем за финансирање на американската одбранбена индустрија, што е бесмислено. Од друга страна, се планира намалување на копнените сили за околу 10.000 војници, па не е јасно како Велика Британија може да ги постигне своите големи амбиции. Во таа смисла, сето ова е некако повеќе од список на желби, а многу поважна е политичката ориентација на Велика Британија, која вели дека мултиполарноста е призната и дека Велика Британија се откажува од тие војни низ целиот свет. Значи, од една страна, гледаме дека има некаква причина, но и некои нереални планови во однос на военото присуство во светот, и сè е опфатено со „должната“ тема на непријателство кон Русија“, посочува новинарот.
Пензиониран офицер, професорот Илија Кајтез, исто така смета дека ќе биде тешко да се добие голем ангажман на британските вооружени сили на Западен Балкан.
„Новата стратегија вели дека Британците се обидуваат да бидат независни играчи на светската сцена, без да сфатат дека времето на нивната империјална доминација во голема мера помина. Тие отсекогаш биле многу присутни и моќни во оваа област во однос на воздржаност и мито, и секогаш биле рамнотежа помеѓу САД и Европската унија во „ограничувањето“ на Русија. Сепак, бидејќи немаат премногу пари за да можат да стојат рамо до рамо со Кина, Русија, Америка или Германија, тие веројатно ќе одат со некои помали потенцијали, односно со нивните разузнавачки мрежи, многу присутни и развиени. На тој начин тие едноставно завршија со Балканот, па нивното присуство овде во таа смисла нема да биде толку силно, колку што е насочено кон развој на „сајбер војна“, проценува Кајтез.
Британските планови, додава нашиот соговорник, на некој начин се очекуваат затоа што сега дејствува независно или како еден вид претходник на Соединетите Американски Држави.
„Сè што е наведено во стратегијата зборува за подигнување на друго ниво на трката со вооружување и за натамошна ескалација во односите и опкружувањето на Русија. Сето ова е голем предизвик за нас и, секако, не е добра вест, бидејќи нивните активности на Западен Балкан, најверојатно, ќе бидат главно антисрпски, односно антируски. Значи, британските интереси во смисла на ограничување на таканаречените „мали Руси“ во голема мера ќе бидат свртени против нашите национални интереси и тие ќе ги реализираат своите интереси без да обрнат премногу внимание на Европа, затоа што тие ја напуштија ЕУ“, убеден е Илија Кајтез.
Љепојевиќ забележува дека додека британската стратегија, од една страна, сведочи за разбирање на промените во светот и за фактот дека Велика Британија препознава мултиполарност, од друга страна, таа делува како список на добри желби. Велика Британија, вели тој, сè уште е дел од западниот блок и не може да спроведе некои активности целосно независно, па во таа смисла, британските геополитички амбиции се малку контроверзни.
„Од една страна, во овој документ, Велика Британија се откажува од одбраната на таканареченото„ статус кво “што се појави по Студената војна, прифаќа дека светот е мултиполарен и ќе се обиде да го најде своето место во таа мултиполарност. Сепак, она што е невообичаено е тоа што документот нагласува дека Кина е стратешки партнер на Велика Британија, а министерот за надворешни работи во британскиот парламент рече: „Што и да мислите, Кина е тука да остане“. Тоа е промена, иако Велика Британија усвои санкции против Кина истиот ден, кои беа усвоени од ЕУ и Канада“, објаснува jeепојевиќ и додава дека Лондон се обидува да го балансира притисокот на Америка за заострување на односите со Кина со одржување и интензивирање на реториката кон Русија .
Минатата недела британскиот премиер Борис Џонсон објави планови за радикален пресврт во надворешната и одбранбената политика на Велика Британија.
