Босна и Србија целосно опколени од НАТО

БиХ и Србија се две земји од Западен Балкан кои се целосно опкружени со членки на НАТО.

Двете земји граничат со Хрватска, која е во НАТО од 2009 година. Србија се граничи со Унгарија, која е членка од 1999 година, како и со Романија и Бугарија, кои се членки од 2004 година. БиХ и Србија на југ граничат со Црна Гора, која е членка од 2017 година, а Србија се граничи и со Северна Македонија, најновата членка на НАТО, која е во Алијансата речиси две години, пишува „Независне новине“.

Ниту самопрогласеното Косово не е членка на НАТО, но тоа е територија која ниту Србија ниту БиХ не ја признаваат како независна држава.

Главната и основна причина што БиХ и Србија не се членки на Алијансата е фактот, како што се наведува во текстот на овој портал, дека српскиот народ се уште е силно против членството. Како што стојат работите сега, неизвесно е дека тоа ќе се промени во догледна иднина, а НАТО во своите официјални комуникации им дава слобода и право на двете земји да одлучат дали сакаат членство и каква форма на соработка им одговара, имајќи предвид дека принципот на Алијансата е ги почитува одлуките на локалната власт за статусот на својата земја.

Србија има Партнерство за мир и редовно потпишува Акционен план за индивидуално партнерство со НАТО. На официјалната веб-страница на НАТО се посочува дека оваа алијанса ја почитува неутралноста на Србија.

„Србија го продлабочува политичкиот дијалог и соработката со НАТО за прашања од взаемен интерес, како што е важен фокус на демократијата, институциите и одбранбените реформи. Иако Србија се стреми кон членство во ЕУ, за разлика од другите партнери од Западен Балкан, таа не сака да се приклучи на Алијансата“, беше истакнато во НАТО.

Официјално и формално БиХ се стреми кон членство во НАТО, бидејќи во 2009 година Претседателството на БиХ испрати писмо до Алијансата во кое изрази подготвеност да работи на членството. Како резултат на тоа, на самитот во Талин следната година, НАТО ја повика БиХ да се приклучи на Акциониот план за членство, под услов да го реши прашањето за државниот и воениот имот. НАТО најпрвин неколку години инсистираше на решавање на ова прашање, а потоа, сепак, на крајот на 2019 година одлучи да го активира МАП, иако БиХ не го реши прашањето за државниот и воениот имот. Во меѓувреме, Република Српска го смени ставот за Алијансата и нагласува дека нема да даде согласност БиХ да стане членка, а документот „Одбранбен преглед“ е испратен до НАТО во рамките на МАП, кој не го прејудицира членството. Во исто време, се најавува дека РС ќе донесе закон за решавање на прашањето за воениот и државниот имот на нејзина територија, пишува српскиот медиум „Независне“.

„Учеството на БиХ во МАП не прејудицира каква било одлука за членство. БиХ треба да продолжи да спроведува демократски и одбранбени реформи со цел да ги исполни своите аспирации кон НАТО и ЕУ и да стане функционална и демократска независна држава“, нагласи НАТО.

Треба да се истакне и дека пред писмото од 2009 година беа формирани здружените вооружени сили на БиХ за што беа за актуелната власт и актуелната опозиција во РС.

„За да може која било земја да биде неутрална, потребно е заинтересираните воени страни меѓусебно да ја признаат неутралноста. Тоа се случи, на пример, со СФРЈ, чиј статус на неутралност беше признаен и од НАТО и од Варшавскиот пакт. Австрија стекна неутралност во Финска и Шведска, додека Швајцарија ја стекна својата неутралност многу порано, на пример, СССР се согласи да ги повлече своите трупи од Австрија по Втората светска војна во замена за австриската влада да се согласи на воена неутралност, што и го направи.

„Денес Русија сака Украина на сличен начин да прифати неутралност, во замена за посредување за разоружување на проруските трупи од источниот дел на Украина, но НАТО засега не покажува подготвеност да го прифати овој предлог бидејќи украинскиот Владата, барем официјално, сè уште го сака.Во НАТО сметаат дека прашањето за неутралност на која било земја не може да се реши без волјата на земјата да биде вклучена“, се вели во текстот на „Независни“.

„За разлика од Украина, има многу поголеми шанси да се признае неутралноста на Србија, бидејќи српската влада и српскиот народ сакаат неутралност во однос на двата воени блока. Доколку се реши прашањето за Украина, може да се очекува НАТО и Русија да разговараат за статус. „Меѓутоа, тие преговори дополнително би се искомплицирале поради статусот на самопрогласено Косово, имајќи предвид дека тоа беше одвоено од Србија благодарение на интервенцијата на НАТО во 1999 година, а Русија го поврзува прашањето на покраината со решение за статусот на Крим во 2014 година, додаде тој.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save