(Видео) Дeцениcката вojнa: Кој пoбедувa во Cириja?

Сириската граѓанска војна која ја разрушува земјата веќе 10 години, предизвикувајќи регионална хуманитарна криза и привлекувајќи актери како Соединетите Американски Држави и Русија, се чини дека неминовно доаѓа до заклучок. Претседателот Башар ал Асад, со поддршка на Иран и Русија, се чини дека воено излезе како победник од конфликтот, кој започна откако неговата влада насилно ги потисна цивилните протести во 2011 година. Вооружениот бунт што следеше набрзо се претвори во регионална и глобална прокси војна дека, во екот на борбите, радикалните исламистички групи ја презедоа контролата над огромни делови од земјата, само за да ја изгубат пред постојаните контраофанзиви на провладините сили, како и коалицијата на западните војски предводена од САД.

Борбите сè уште не се целосно завршени, но северозападниот регион Идлиб останува надвор од владината контрола. На почетокот на 2020 година, кампањата на сириската армија поддржана од Русија за враќање на Идлиб од последните преостанати вооружени опозициски групи концентрирани таму резултираше со судири со турските сили распоредени да ги заштитат милициите-клиенти на Анкара. Престрелките беа потсетник дека конфликтот, иако навидум е во завршна фаза, сепак може да се разгори и да ескалира. Ситуацијата на североистокот, исто така, останува нестабилна по отстранувањето на американските сили од границата со Турција, при што турските, сириските и руските сили сега се распоредени во регионот, заедно со посредниците и милициите на сириските Курди.

Враќањето на борбите со висок интензитет во Идлиб во 2020 година создаде уште една хуманитарна криза, испраќајќи бранови бегалци кон турската граница и додавајќи ја и онака неверојатната хуманитарна цена на војната. Се проценува дека бројот на загинати е 400.000 луѓе, но всушност може да биде многу поголем. И во различни точки од конфликтот, повеќе од половина од населението во земјата беше раселено. Агенцијата на Обединетите нации за бегалци проценува дека 5,6 милиони луѓе ја напуштиле Сирија од почетокот на борбите, што претставува значителен притисок врз соседните земји, како и во Европа. Дури и кога конфликтот завршува, не е јасно кога и дали ќе можат да се вратат.

Штом борбите конечно ќе завршат, Асад сепак ќе се соочи со предизвикот за обнова на земјата, вклучително и областите каде што тој наводно распоредил хемиско оружје против своите граѓани. Прашањето кој ќе ја плати сметката останува отворено. САД и европските земји не сакаат да соработуваат со Асад. А Москва веројатно нема да ги преземе трошоците за реконструкција, кои Обединетите нации ги процениле на 250 милијарди долари. Поранешниот американски претседател Доналд Трамп сакаше да ги оддалечи САД од ситуацијата во Сирија, но претседателот Џо Бајден допрва треба да го артикулира својот пристап кон конфликтот чија крајна точка изгледа, како и секогаш, нејасно видлива на хоризонтот, но чие деструктивно влијание е јасно и присутно.

Медиумите детално ја покрија сириската граѓанска војна и продолжуваат да ги испитуваат клучните прашања за тоа што ќе се случи следно. Може ли Русија да го принуди режимот на Асад да направи клучни институционални реформи за да ги задоволи условите на западните нации за помош за финансирање на обновата на Сирија? Каква улога ќе продолжат да играат Иран и милициите што ги поддржува во земјата? И како администрацијата на Бајден ќе пристапи кон конфликт кој повеќе не го обрнува вниманието во САД?

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save