„Гардијан„: Од земја под „егзистенцијална закана“, Израел стана закана за регионот

Заедничка одбрана на воинствениот Израел, како околу палестинските територии, така и во поширокиот регион, е тврдењето дека тој мора да дејствува на овој начин – бидејќи е опкружен со земји кои се обидуваат да го уништат. Како и многу други аргументи со кои се обидуваат да го оправдаат непропорционалниот одговор на 7 октомври, тој не само што е неточен, туку е и инверзија на реалноста. Настаните во последните неколку месеци и нападот врз Либан во изминатите неколку дена покажуваат дека Израел е тој што е закана за неговите соседи.

Само минатиот понеделник во израелските воздушни напади загинаа 558 луѓе во Либан – половина од бројот на загинати во цел месец војна меѓу Израел и Хезболах во 2006 година. Меѓу загинатите има 50 деца, како и хуманитарни работници, работници во брза помош и владини службеници . Премиерот на Либан, Наџиб Микати, вели дека милион луѓе наскоро би можеле да бидат раселени. Во нападот во кој беше убиен лидерот на Хезболах, Хасан Насрала, во петокот беа срамнети шест станбени блокови во Бејрут. Илјадници бегаат од страв за безбедноста, трауматизирани деца, голем број жртви, ескалација каде што нема ограничување околу цивилните животи што може да се жртвуваат за да се постигнат целите на Израел.

Од почетокот на конфликтот во Газа, Израел и Хезболах се вклучија во војна за сигнализирање на воена способност и решителност, разменувајќи ракети и силна реторика, но никогаш не иницираа отворена и нелимитирана војна. Тоа се промени со пејџер и радио нападите, за кои нашироко се верува дека се од Израел, проследени со воздушни напади кои ескалираа минатата недела. Израел не бара само демонстрација на одлучна воена моќ и неутрализирање на Хезболах, туку и воена победа која сè уште му бега во мочуриштето на Газа. Но, постои ризик Хезболах и Иран, кои досега се воздржуваа од јасна објава на војна, да бидат наведени во конфликт кој ќе им го спаси лицето, кој ниту тие ниту Израел не можат да го добијат целосно.

И така, еве сме повторно во ситуација кога цивилите се фатени на средина, а Израел ја оправдува нивната смрт со одбрана која – како и секогаш – се потпира на стравувањата од „егзистенцијална закана“. Но, во однос на реалните и сериозни закани за регионалната стабилност, Израел е жестоката сила надвор од контрола, која ја започна својата неодамнешна кампања во Либан и убиството на Насрала наспроти експлицитните желби на САД. Неговите соседи и поширокиот регион не сакаат да бидат вовлечени во каква било војна со Израел, а камоли во војна во која тој ќе биде уништен. Одговорот на Израел на 7 октомври го поништи статус квото – и со оглед на изборот, неговите соседи сигурно ќе го вратат часовникот назад.

Војната во Газа траеше толку долго и толку многу се прошири што повеќе не ги гледаме помалите слики – туку само клишето на „зголемените тензии“ на Блискиот Исток. Веќе не ги гледаме другите убиени на неговите рабови, на Западниот Брег, Либан и Сирија. И не можеме да ги видиме контурите на поединечни нации – нивните предизвици и долгите истории на борба и со Израел и со Палестина, како и со нивните конфликти. Либан, земја која сè уште има лузни од граѓанска војна, се ретраумизира; Дејствата на Израел од 7 октомври ја променија внатрешната политика на Либан и регионалните политички калибрации на арапскиот свет и на поширокиот Блиски Исток.

Наместо да посакуваат уништување на Израел, многу држави во регионот неодамна сметаа дека прашањето за Израел и Палестина е решено или барем оставено настрана, главно според условите на Израел. Египет потпиша мировен договор со Израел пред повеќе од 40 години и се повлече од конфликтот во кој знаеше дека не може да победи. Јордан, иако неговиот Западен Брег сè уште окупиран од Израел, склучи мир во 1994 година. Со Абрахамските договори, Обединетите Арапски Емирати, Бахреин, Мароко и Судан се согласија да ги нормализираат односите со Израел и да го признаат неговиот статус како суверена нација или да го започнат тој процес . Нормализацијата на односите и признавањето на Саудиска Арабија, беше на пат пред 7 октомври. Но, убиството на Хасан Насрала го става Иран пред судбоносен избор, а САД се понижени.

Војната во Газа, и поширокото израелско-палестинско прашање, е исто така тест за арапските земји кои преговараат за сопствените предизвици и управуваат со домашните несогласувања. Тоа го одвлекува вниманието и ги нарушува нивните односи со западните сојузници. Египет се наоѓа во грч поради економска криза и е под силен притисок да одлучи да ги пушти палестинските бегалци, што потенцијално ќе овозможи етничко чистење на Газа во процесот. Обединетите Арапски Емирати веќе се вмешани во војна во Судан, а Саудиска Арабија многу би сакала да ја остави сета надворешна политика зад себе, бидејќи претерала со неа во времето кога ја проектираше својата моќ, користејќи религиозно влијание и богатство, по што започна бизнис со градење сјајни мега градови, купување спортски франшизи и чистење на нејзината репутација. Катар е верен сојузник на САД и е домаќин на најголемиот американски воен објект на Блискиот Исток, додека Јордан, земја сиромашна со ресурси и со кревка економија, прими повеќе од еден милион бегалци од Сирија во последниве години и речиси целосно зависи од неверојатните износи на американската помош за да остане одржлива. Сирија остана тивка и покрај нападите на нејзина територија од страна на Израел. Либан е дом на она што всушност е држава на Хезболах во држава, а таа е држава без претседател и перманентна економска и политичка криза.
И толку од заканите за Израел. Зошто продолжува да се претставува како земја под опсада во регион кој или одамна е припитомен или има премногу свои проблеми за кои треба да се грижи? Изворот на безбедносните предизвици на Израел, срцето на „зголемените тензии“ во регионот, е израелската опсада на Газа, она што е широко осудено како апартхејд на Западниот Брег, неговата континуирана окупација на палестинските територии за која ОН побара да ги ослободи и негово незаконско проширување на населбите на окупираните територии. Сè додека продолжат овие услови, востанијата со оправдани или со нелегитимни средства, од интифадата до 7 октомври, ќе опстојуваат. И острите конфронтации, смртоносни за Палестинците, со израелските сили и доселениците, што ќе предизвика циклус на одговори меѓу државите како Иран и недржавните актери како Хезболах и Хутите. Постои длабока закана, но тоа е закана за стабилноста на Блискиот Исток и поширокиот арапски свет, а Израел се повеќе ги влече на работ. (Гардијан)

.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save