ДВ: Колку ембаргото за нафта ќе влијае на Русија?

Ова може да се процени само грубо. Според бриселскиот тинк-тенк „Бројгел“, ЕУ и Велика Британија минатата година увезувале 3,5 милиони барели нафта од Русија на ден и за тоа платиле околу 88 милијарди евра.

Доколку ЕУ навистина може да се откаже од 90 отсто од увозот на нафта од Русија до крајот на годината, тоа би одговарало на волумен од над милијарда барели.

Врз основа на моментално многу високите цени, Русија од следната година би можела да загуби повеќе од 120 милијарди евра приходи од извозот на нафта во ЕУ.

Меѓутоа, во сегашната тензична ситуација на пазарот, Русија има алтернативи. Пред сè, сега се исплати во блиското партнерство со Кина, која стана сè поважен купувач на руска нафта во последните години.

Според студијата на Германскиот економски институт (IW), меѓу 2010 и 2020 година, уделот на руската нафта во кинескиот увоз на овој извор на енергија се зголемил од 6,4 на 15,4 отсто.

Неодамна и Индија беше забележана како купувач на санкционирана руска нафта. Според компанијата Refinitive Ajkon, од почетокот на руската инвазија на Украина, Индија увезла 34 милиони барели нафта, што е три пати повеќе отколку во истиот период минатата година.

Она што е сигурно е дека поради санкциите и постепеното исчезнување на воспоставените транспортни рути, Москва ќе се соочи со значителни логистички проблеми. Во исто време, ограничувањето на извозот со нафтоводи е многу поефикасно отколку по морски пат. Нафтата, која досега се транспортираше на запад со нафтоводи, тешко се пренасочува.

Сепак, благодарение на високите цени, Русија веројатно ќе може да надомести дел од изгубениот приход.

Нафтените пазари се секогаш чувствителни на заканата од ограничувања во понудата. Од средината на 2020 година, цените на нафтата се опоравуваат од најниските вредности поврзани со короната, а од крајот на 2021 година, конфликтот околу Украина ги стави пазарите под значителен стрес.

Нафтата „брент“ е за повеќе од 70 отсто поскапа од пред една година. Така, овој драматичен развој значително ги компензира претстојните извозни ограничувања.

Делумното ембарго кое сега е одлучено сигурно тешко ќе ја погоди Москва. Но, ако нафтениот пазар остане напнат како што е сега, Кремљ може да се надева на забележително олеснување.

Во моментов има мал простор за континуиран пад на цената на нафтата. Бидејќи, и покрај високите цени – понудата останува ограничена. Нафтениот картел на ОПЕК постојано изјави дека не се гледа себеси во позиција да го компензира недостигот на снабдување од Русија.

„Ембаргото на ЕУ е максимален товар за пазарот. Развојот на глобалната економија е сè уште многу важен за цените на нафтата, а во последно време тука секогаш има моменти на релаксација“, вели Андреас Шредер, раководител на енергетска анализа во истражувачкиот центар ICIS.

Германија, како досега најважен купувач на руска нафта во Европа, игра одлучувачка улога во ова ембарго. На почетокот на војната, Германија добиваше 35 проценти од сурова нафта од Русија – на крајот на април таа беше само дванаесет проценти. Со доброволно откажување од испораката на нафтоводите на крајот на годината, Германија си наметна уште еден тежок товар.

Во исто време, пазарот на нафта е пофлексибилен од пазарот на гас, а Германија веќе има склучено важни договори со Норвешка, САД и другите земји производители – се разбира, по повисоки цени. На крајот на април, министерот за економија Роберт Хабек беше убеден дека целосна независност од руската нафта може да се постигне за само неколку дена.

Покрај снабдувањето со сурова нафта, мора да се обезбеди и снабдување со нафтени продукти како што се бензин, керозин или масло за греење.

Фокусот овде е особено на големата рафинерија PCK во Шведска во Бранденбург, чиј единствен извор досега беше руската сурова нафта преку гасоводот Дружба. Хабек бара алтернативни рути за испорака до Шведска, со танкери преку Росток и Гдањск. Но, покраината Бранденбург стравува дека рафинеријата ќе работи со само 60 отсто капацитет.

Покрај загриженоста за околу 1.200 вработени, се стравува дека може да има проблеми со испораките до источногерманските бензински пумпи, индустријата и магацините за мазут.

Значи има уште проблеми кои треба да се решат, а тоа се последиците од ембаргото. Сепак, експертот за ICIS Шредер смета дека овие проблеми се решливи.

Споменатите прилагодувања тешко дека ќе бидат возможни без поголеми трошоци. Постои голема веројатност дека потрошувачите ќе се соочат со дополнителни оптоварувања.

Повеќето експерти се согласуваат дека германската влада може да ги ублажи последиците за потрошувачите со својот пакет поволности, но не може целосно да ги надомести, наведува ДВ.