Кина ги предупреди САД: Ако Пелоси го посети Тајван, вие ќе бидете одговорни за последиците!

Посетата на претседателот на Долниот дом на Конгресот ќе биде прва посета на САД на највисоко ниво во последните 25 години.

Доколку најмоќната личност во американскиот Капитол го посети Тајван, Пекинг ќе преземе „одлучни и силни мерки за заштита на националниот суверенитет и територијалниот интегритет“, предупреди кинеската влада.

Претседателката на Претставничкиот дом Ненси Пелоси има намера да го посети Тајван следниот месец, објави Фајненшл тајмс. Веднаш штом се појави оваа вест, кинеското Министерство за надворешни работи објави дека доаѓањето на американската делегација ќе има „негативно влијание врз кинеско-американските односи и ќе испрати погрешен сигнал до сепаратистичките сили кои сакаат независност на Тајван“. Пекинг вели дека Америка ќе биде „целосно одговорна за последиците“.

Ненси Пелоси ниту ги потврди ниту ги демантираше наводите за нејзината посета на Тајван, исто како што не коментираше кога медиумите во април објавија дека треба да го посети Тајпеј, но го одложи патувањето бидејќи се зарази со корона вирусот. Доколку отпатува, тоа ќе биде прва посета на Тајван на високо ниво на САД во последните 25 години. Голем број американски официјални лица отидоа таму во последниве години, но тие беа посети на ниско ниво. Последен пат ваков висок американски функционер отишол во слична посета во 1997 година, кога тогашниот претседател на Долниот дом на Капитолот, републиканецот Њут Гингрич, се избричи во Тајван.

Белата куќа одби да ја коментира веста дека најмоќната личност во Конгресот ќе оди во Тајван, потсетувајќи дека Вашингтон го признава суверенитетот на Кина над Тајван, но и одржува неформални врски со тамошната влада, особено во одбранбениот сектор.

Кинескиот државен весник на англиски „Глобал тајмс“ оценува дека посетата на Ненси Пелоси на Тајван би била една од најголемите провокации на Вашингтон во историјата на кинеско-американските односи. Ниту официјален Пекинг ниту тамошните медиуми не кажуваат како би можел да изгледа кинескиот одговор, но американските медиуми предвидуваат воени вежби во близина на Тајван. Според Си-Ен-Ен, Кина испратила воени авиони во близина на Тајван и побарала САД да го откажат договорот со Тајпеј за продажба на оружје во вредност од 108 милиони долари.

Вашингтон нема воспоставено дипломатски односи со демократската влада во Тајпеј, но има развиено трговски односи со неа. Има и закон кој ја обврзува Америка да го снабдува Тајван со оружје за самоодбрана. Иако Тајван е самоуправен, Кина го смета за своја територија и не ја исклучува можноста да го земе насилно доколку тамошната влада прогласи независност.

За Америка е важно да одржува најдобри односи со Тајван за да остане водечка сила во регионот каде што се повеќе и повеќе отворено се натпреварува со Кина. Тајван е значаен и затоа што произведува половина од светските микрочипови и полупроводници, без кои е невозможно да се замисли електрониката или модерната војска.

Колку далеку Америка е подготвена да оди кога станува збор за Тајван е прашање на кое сите администрации на Вашингтон намерно дадоа двосмислен одговор, па остана нејасно дали САД ќе го бранат Тајван во случај на кинески напад. Вашингтон не сакаше да го испровоцира Пекинг или да ги отвори сите карти, но во мај, претседателот Џозеф Бајден се чинеше дека ја промени таквата амбивалентна политика. Шефот на Белата куќа тогаш изјави дека САД ќе го бранат Тајван во случај на кинеска инвазија. Бајден привлече посебно внимание бидејќи тоа го најави при посетата на Јапонија, па неговата изјава беше протолкувана како уверување за сојузниците како Јапонија и Јужна Кореја дека и Америка е воено со нив. Зборовите на американскиот лидер имаа дополнителна тежина поради фактот што беа изговорени во време кога војната во Украина се водеше на големо, па многумина побараа од Бајден да разјасни дали Вашингтон нема да го брани Тајван, како што не брани Украина.

Некои конгресмени и сенатори веруваа дека рускиот напад врз Украина го охрабрува Пекинг и дека претседателот Си Џинпинг внимателно следи дали Западот ќе се откаже од санкциите и ќе ги прифати руските освојувања во Украина. И покрај фактот што многумина веруваат дека единственото нешто што може да ја спречи Кина да употреби воена сила врз Тајван е ветувањето на Вашингтон за испраќање војници, Стејт департментот веднаш ја релативизираше изјавата на Бајден и посочи дека САД сè уште го признаваат суверенитетот на Кина над Тајван.

Минатата година Бајден двапати најави дека САД ќе го бранат Тајван, но Белата куќа појасни дека Америка не ја променила својата официјална политика.