Литванија предупредува: На НАТО му треба „видлив“ одговор на руската закана преку Белорусија

Претседателот Гитанас Науседа изјави за ПОЛИТИКО дека бара „јасни гаранции“ од сојузниците „за повидливо присуство овде на Балтикот“.

На НАТО му треба „повидливо“ присуство на Балтикот за да се спротивстави на заканата што Русија ја претставува од Белорусија, предупреди во петокот литванскиот претседател Гитанас Науседа.

Руската инвазија на Украина поттикна дискусија во трансатлантската воена алијанса за тоа како најдобро да ги одбрани своите источни членки, при што лидерите кои ќе се соберат во Мадрид следната недела треба да потпишат нови планови.

Говорејќи пред самитот, Науседа изјави за POLITICO дека „многу огромни фундаментални промени“ во соседна Белорусија ја прават Литванија поранлива на брз руски напад – и бараат промена во безбедносните аранжмани во регионот.

Литванскиот лидер рече дека ќе ја опише денешната Белорусија како „дополнителна провинција“ на Москва, додавајќи дека „руската армија може да направи што сака за да ги придвижи силите, да распореди опрема“.

Во минатото, рече Науседа, стратегијата на НАТО се потпираше на засилувања. Релативно мали сили беа стационирани на источниот раб на алијансата, при што се очекуваше сојузниците да му помогнат на регионот во случај на напад.

Но, новата реалност, според лидерот на Литванија, „не ни остава време за реакција“, бидејќи руските трупи „можеби лесно да се распоредат многу блиску до нашата граница“ и „нема да има време за засилување“, рече тој.

Сега балтичките власти бараат повеќе војници, оружје и воздушна одбрана.

Германија, која веќе ја предводи борбената група на НАТО во Литванија, неодамна објави дека ќе го зајакне својот придонес во одбраната на земјата. Планот вклучува војници кои би биле доделени за безбедноста на Литванија, но сепак формално со седиште во Германија.

Овој модел се очекува да се повтори и во некои други земји. Претставниците на НАТО и дипломатите преговараат за компромис со кој некои сојузници ќе го зајакнат своето присуство долж источното крило – вклучително и со ставање повеќе оружје таму и распоредување на трупи на располагање за одбрана на регионот – но без да се обврзат на долгорочни постојани бази од големи размери.

„Германската страна покажа силна посветеност да го зголеми напредното присуство во Литванија“, истакна Науседа.

„Она што е најважно“ за Балтикот, рече тој, е „да има многу јасни гаранции“ од сојузниците за „повидливо напредно присуство овде на Балтикот“.

И додека носителите на одлуки во регионот се залагаат за повеќе војници – и повеќе постојано присуство – во областа, претседателот призна бројни логистички пречки.

Постојаното стационирање на силите на НАТО во Литванија „би било наш приоритет, но тоа зависи и од нашата способност, капацитет за апсорпција“, рече тој, наведувајќи ја потребата од соодветна инфраструктура, сместувачки капацитети и обука.

И тоа е двонасочна улица, според лидерот на Литванија.

„Од една страна, ние мора да ја завршиме нашата домашна задача“, рече тој. „Од друга страна“, рече тој, „нашите сојузници мора да се подготват да испратат повеќе војници во Литванија бидејќи тоа е јасен приоритет за нас“.

„Би сакале да го постигнеме максимумот во двата погледа: пред сè, да го зголемиме нашиот капацитет да приспособиме повеќе. И, се разбира, ние сме многу заинтересирани да ги видиме тие војници на постојана основа“, рече тој.

„Како што му кажав вчера на канцеларот Олаф Шолц овде во Брисел, мојот сон е да создадам уште подобри услови за обука во Литванија во споредба со Германија, така што Германците треба да сакаат да дојдат кај нас за да живеат и да тренираат.