INFOMAX.MK

„Патот на животот“ е единствената рута што поврзува 120.000 етнички Ерменци кои живеат во регионот Нагорно-Карабах во Азербејџан со Република Ерменија.

Но, речиси девет месеци коридорот Лачин е блокиран од азербејџанските власти, што резултирало со сериозен недостиг на храна, лекови, хигиенски производи и гориво во отцепениот регион, пишува Би-Би-Си.

Осумнаесетгодишниот Хајк стоел на балконот на скромниот хотел во Горис на ерменската страна на границата со Азербејџан, и зборувал со својата мајка на видео повик.

„Нема јајца, нема шеќер, нема слатки, лебот се рационализира, пред некој ден станав во 4 да застанам во редицата“, вели неговата мајка, зборувајќи од карабашкиот град Мартакерт.

Ерменците не можат да дојдат до своите семејства од другата страна на коридорот Лачин, бидејќи тој е блокиран од Азербејџан од декември.

Ниту еден независен медиум не успеал да стигне до енклавата Нагорно-Карабах. На социјалните мрежи кружат фотографии и видеа од празни продавници.

„Луѓето стојат во редици со часови за да добијат минимална храна. Луѓето се онесвестуваат во редиците за леб. Немаме гориво за транспорт и луѓето мораат да пешачат многу километри за да застанат во редици за да купат се што можат за да ги прехранат своите семејства“, вели локалната новинарка Ирина Хајрапетјан во снимената гласовна порака од внатрешноста на етничките ерменски енклави.

Локалните власти во Нагорно-Карабах велат дека секој трет смртен случај е поради неухранетост.

„Знам случај кога бремена жена го изгубила своето дете затоа што немало бензин за да ја однесат во болница“, вели мајката на Хејк.

Таа раскажала дека немале гас од март, биле без гориво, без лекови, дури ни шампон, а имало редовни прекини на струја. Со доаѓањето на зимата дополнително ќе се влоши ситуацијата. Нејзиниот син чувствувал омраза, страв и очај: „Затоа што разбирам порано или подоцна мојот дом, мојот град, мојата земја ќе ги преземе Азербејџан“.

За Ерменците од Карабах нивниот дом е Арцах, самопрогласена република која не постои на светската мапа, бидејќи оваа планинска енклава е дел од регионот Нагорно-Карабах во Азербејџан.

И покрај тоа што имаат толку многу заеднички култури, двете јужнокавкаски држави Ерменија и Азербејџан со децении се борат за контрола на оваа земја во војни кои чинеле десетици илјади животи.

Во последната шестнеделна војна во 2020 година, Азербејџан повторно ги зазеде сите територии околу Нагорно-Карабах кои ги држела Ерменија од 1994 година.

Прекинот на огнот посредуван од Русија се потпираше на распоредување руски мировници за да се гарантира безбедноста на етничките Ерменци и да се контролира коридорот Лачин, овозможувајќи слободно движење на луѓе и стоки меѓу Карабах и Република Ерменија.

Но, со фокусот на Русија на војната во Украина, Азербејџан го блокираше патот кон регионалниот главен град на Нагорно-Карабах Степанакерт (во Азербејџан познат како Канденди) со активисти за заштита на животната средина поддржани од владата минатиот декември.

Во април, Азербејџан постави свој воен контролен пункт на влезот на коридорот Лачин, оправдувајќи го своето „суверено право“ и „целосно обновување на својот територијален интегритет“. Таа ја обвини Ерменија дека го користи патот за да донесе воени материјали, што Ерменија го негира.

Единствената меѓународна хуманитарна организација со пристап до Нагорно-Карабах е Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК).

Иако изврши медицинска евакуација, не можела да гарантира безбеден премин, како што дознало семејството Хачатријан на 29 јули. Тоа бил денот кога 68-годишниот Вагиф Хачатријан бил транспортиран во главниот град на Ерменија Ереван на итна операција поради срцева болест.

„Кога се приближија до азербејџанскиот контролен пункт, рекоа дека треба да го однесат 10 минути за да му постават неколку прашања“, вели неговата ќерка Вера Хачатријан. „Татко ми беше одведен со вработен во Црвениот крст, неколку минути подоцна се врати вработената во Црвениот крст, но татко ми беше одведен во непознат правец.

По потекло од Карабах, таа се преселила во ерменскиот град Џермук откако нејзиното село беше вратено на Азербејџан како дел од договорот за прекин на огнот.