Нож во грб: Америка ја менува политиката кон Косово

Америка веќе нема само реторички да ја предупредува Приштина дека мора да формира Заедница на српски општини, туку ќе применува некаков вид на принуда Приштина да се приклучи кон неа. Сепак, останува прашањето каква би била таа ЗСО – според стандардите на Белград или според Приштина, односно западните стандарди, изјави за Спутник Игор Марковиќ, политиколог од Косово и Метохија.
Откако новодојдениот американски амбасадор во Косово Џеф Ханиер изјави дека очекуваат Владата на Косово да се придржува до обврските што ги презеде, вклучително и формирањето на ЗСО, за истото прашање и со истиот став, рече американскиот претседател. Пратеникот за Западен Балкан Габриел Ескобар денови во тандем со европскиот посредник Мирослав Лајчак треба да ги посети Приштина и Белград.
Игор Марковиќ смета дека Америка овојпат е решена да ја турне на ѕид Приштина, а пред се Албин Курти, за да го исполни ветувањето за формирање на ЗСО, но посочува дека останува дилемата што ја замислиле таа Унија.
Прашање е каков ЗСО ќе добиеме
Американските функционери Ескобар и Ховинер, спомнувајќи го ЗКЦ, исто така истакнаа дека постојат модели за ЗКК за кои сметаат дека можат да функционираат и дека ја охрабриле Владата на Косово да ги разгледа тие модели, па затоа постои дилема дали Американците зборуваат за нов формат на ЗСО.
Маринковиќ смета дека е многу важно во каква форма ќе се формира ЗСО.
„Ми се чини, сепак, фокусот ќе биде на потпишаното во Брисел, иако конструктивната нејаснотија, односно интерпретацијата на потпишаното, се уште е проблематична. Знаеме дека договорот во оригиналната верзија e на англиски јазик и тука е проблематично што на англиски не е експлицитно наведено дека се работи за извршни овластувања. Тоа се овластувањата во три области и тие се дефинирани со договорот од 2015 година, а тоа било и може да биде камен на сопнување за формирање на ЗСО“, објаснува соговорникот на Спутник.

Марковиќ смета дека западните пратеници сега ќе инсистираат на секаков вид тело дефинирано со договорот од 2015 година, односно тело што ќе го контролира функционирањето на ЗСО, иако проблемот е што нема статут на ЗСО, иако според информациите од јавен карактер тој постои.
„Статутот е напишан од експертски тим формиран од претставници на Брисел, Приштина и Белград, но тој документ не сме го виделе и не знаеме што всушност содржи. И сега се враќаме на дуелот меѓу Белград и Приштина, на кој главна тема е дали ЗКК ќе биде со или без извршни овластувања“, вели нашиот соговорник.
Како што забележува, му се чини дека математичката пресметка на Вашингтон ќе биде таква што доколку Курти продолжи да се спротивставува, ЗКК ќе биде формиран со извршни овластувања, но со можеби намален капацитет за, како што се толкува во Приштина, да биде уште една Република Српска.
Според Марковиќ, тоа што пратеникот на Вашингтон по вторпат доаѓа на Балканот е веќе знак не само за дипломатски притисок, туку дури и за неформална принуда, што не значи дека Курти ќе попушти на првата топка.
„Она што се разликува од претходниот период кога станува збор за дијалогот меѓу Белград и Приштина е тоа што неодамна беше иницирано заедничко посредување од Брисел и Вашингтон. Ескобар и Лајчак се на заеднички фронт чија цел е да изврши посилен притисок врз Приштина, бидејќи е очигледно дека Курти цврсто ја држи линијата на политиката чиј слоган гласи – не ни се мешај во нашите работи“, објаснува Марковиќ.

Јасно е, додава нашиот соговорник, дека од почетокот на вториот мандат на Курти , гледаме дека тој и неговата влада, барем навидум, не се грижат за притисокот што доаѓа од ЕУ и Америка.
„Оваа засилена дипломатска офанзива во Вашингтон може да вроди со плод. Можеби не веднаш, но во догледно време, бидејќи не може да се очекува дека Курти ќе може да ги издржи притисоците на неодредено време. Знаеме како заврши неговиот прв мандат – така што американските амбасади го отстранија од власт и него и неговата влада. Така што, оправдано очекувам некаков притисок врз Приштина, не само поврзан со ЗСО, туку и притисок да се воспостави аранжман во однос на слободата на движење, бидејќи договорот за налепниците истекува во март оваа година“, забележува Марковиќ.
Пред посетата, Ескобар изјави дека САД не диктираат и нема да диктираат што треба да прави ЗКК или кои треба да бидат неговите надлежности, бидејќи тоа е суверена одлука што мора да ја донесе косовската влада.
Тој исто така додаде дека САД продолжуваат да ја повикуваат Приштина да ја спроведе одлуката на Уставниот суд од 2016 година и да го регистрира земјиштето на Високи Дечани.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save