INFOMAX.MK

Додека хрватската влада ги користи најновите адути за блокирање на растот на цените на горивата над 15 куни за литар, некои трговски синџири предупредуваат на отежнато снабдување.

„Веќе се соочуваме со недостиг на дизел и бензин на пазарот. Сепак, поради ембаргото на ЕУ за руската нафта, се очекуваат дополнителни прекини во снабдувањето и дополнителен притисок врз малопродажните цени“, велат од компанијата „Петрол“ за „Јутарњи лист“ по повод уредбата на Владата за намалување на акцизите и маржите на гориво кое стапува на сила од среда.

По преземањето на Кродук од пензионираниот генерал Иван Чермак, Петрол заедно со ИНА станаа најголемиот малопродажен синџир на нафтени деривати во Хрватска, така што рејтингот на оваа компанија со седиште во Словенија доби на тежина.

На прашањето како ја оценуваат одлуката на Владата за намалување на акцизите на бензинот и дизелот и ограничување на маржите, „Петрол“ одговори со контрапредлог што треба да направи државната администрација во услови на поскапување на нафтата и гасот на светскиот пазар и очекуваниот прекин на увозот на нафта од Русија.

Во вакви услови, во кои понудата на гориво е ограничена, државното ограничување на цените вештачки поттикнува поголема побарувачка, а со тоа и повисоки цени кога тие повторно ќе престанат да се ограничуваат. Сметаме дека субвенциите се најсоодветни државни мерки на начин кој не поткопува постојните даноци и такси, нестабилност, би било потребно прилагодување на цените на неделно ниво, а не на секои 14 дена“, посочуваат во „Петрол“.

Оттаму додаваат дека во вторник нема да има промени во цените на нивните бензински пумпи, бидејќи од 8 јуни стапува во сила новата владина уредба за акцизите и маржите на нафтените деривати. Поголемиот дел од горивата од среда конечно ќе поевтинат откако Владата повторно реши со уредби да интервенира во акцизите и маржите, додека синиот дизел ќе поскапи за 20 липи по литар.

Така, литар од најпродаваното гориво Еуросупер 95 од среда на полноќ ќе чини 13,50 куни или ќе поефтини за 36 центи за литар. За полн резервоар од 50 литри тоа ќе значи намалување за 18 куни. Литар обичен еуродизел ќе чини 13,08 куни или ќе поевтини шест центи. Граѓаните ќе плаќаат три куни помалку за полн резервоар дизел. Синиот дизел ќе се продава за 9,45 куни, наместо досегашните 9,25 куни.

Откако минатата недела пристигнаа неофицијални најави дека горивата драстично поскапува од вторник, Владата донесе измени на две уредби за регулирање на акцизите и трговските маржи во понеделник, наместо секоја недела, горивата ќе се менуваат на секои две недели.

Овие нови цени ќе стапат во сила од среда, додека по истата цена ќе се продаваат во вторник, односно нема да има најавено поскапување, а прописите ќе важат 30 дена. Владата дополнително ги намали акцизите за 40 липи за литар бензин и за дополнителни 20 липи за литар дизел, по исто толку намалување во март, така што од март до март беа намалени за 80 и 40 центи. Така сега акцизата на бензинот е 3,06 куни за литар, додека на дизелот е 2,66 куни за литар. На синиот дизел не се наплаќа акциза, па Владата немаше простор да ја намали цената.

Според директивата на ЕУ, минималната акциза на безоловен бензин мора да биде 2,69 куни. Владата не одлучила за минимални акцизи бидејќи државата очигледно смета на туристите да заработуваат и до милијарда куни месечно од акцизите за гориво во летната сезона. Така сега има простор од 37 липи до минималната акциза на бензинот, за да може наесен да интервенира доколку има дополнителни пореметувања на пазарот поради руската агресија врз Украина.

Миро Скалички, експерт за енергетика со долгогодишно менаџерско искуство во нафтениот бизнис, одлуките на Владата од понеделник ги оценува очекувано во времето кога се донесени и во однос на новите ценовни односи што ги поставила. На прашањето дали натамошното намалување на највисоките маржи на горивата ќе ја ослаби одржливоста на бизнисот со трговските синџири во сегашните услови, соговорникот потврдно одговори.

Може да се очекува дека со намалување на маржите трговците ќе останат без пари за понатамошни инвестиции во мрежата, реновирање на постоечките пумпи и подигнување на квалитетот на услугите, вели Скалички.

Да потсетиме, ЕУ пропишува минимална акциза за дизелот од 2,45 куни, па Владата остави простор од 21 цент за минимална акциза. Поради намалувањето на акцизите за гориво, се очекува буџетот да се намали за 120,7 милиони куни за еден месец, како што е пропишано во рокот на уредбата, но министерот за финансии и вицепремиер Здравко Мариќ во понеделникот откри дека буџетот е многу подобро отколку што првично се очекувало.

Владата одлучи и да ги намали трговските маржи на гориво, за производителите и дистрибутерите, со што наместо 75 липи за литар, ќе добие добивка од 65 липи за литар бензин и дизел гориво. За синиот дизел, маржата е 40 центи за литар.