1.325.900 луѓе во Бугарија живеат под прагот на сиромаштија

Во 2023 година, вкупната линија на сиромаштија во Бугарија изнесува 637,92 лева по член на домаќинство месечно. Со ова темпо, 1.325.900 луѓе или 20,6% од населението на Бугарија биле под прагот на сиромаштија. Споредено со претходната година, големината на прагот на сиромаштија е зголемена за 21,3%, а релативното учество на сиромашното население е намалено за 2,3 процентни поени, објави НСИ.

Системот за социјална заштита е од суштинско значење за намалување на сиромаштијата. Податоците за 2023 година покажуваат дека ако приходот од пензија е вклучен во доходот на домаќинството, но се исклучат другите социјални трансфери (бенефиции, социјални и семејни додатоци и додатоци), стапката на сиромаштија се зголемува од 20,6 на 28,5%, или за 7,9 процентни поени. Според тоа, кога се исклучени пензиите и другите социјални трансфери, нивото на сиромаштија се зголемува на 45,3%, или за 24,7 процентни поени.

Во 2023 година, најниска линија на сиромаштија е забележана во регионите Монтана и Видин – 446 лева, соодветно, а највисока – во регионот на Софија (главниот град) (990 лева), по што следат регионите на Варна (736 лева). Перник (716 лв.) и Ќустендил (702 лв.).

Најголем релативен удел на сиромашните во споредба со линијата на сиромаштија за областа има во окрузите Стара Загора – 25,8%, Ќустендил – 24,6%, Софија (главен град) – 22,2%, и Добрич – 22,0%. Релативното учество на сиромашните е најниско во Габрово – 7,6%, Смолјан – 9,6%, Јамбол – 10,7%, и Шумен – 10,9%.

Границата на сиромаштијата за 2023 година се зголеми во споредба со 2022 година во сите области, освен во Јамбол, каде е забележано намалување од 9,5 процентни поени. Региони со најголем пораст се Враца (за 42,5%), Сливен (за 27,7%), Смолјан (за 26,8%), Хасково (за 26,2%), Благоевград (за 25,9%) и Шумен (за 25,0%).

Во 2023 година, Смолскиот регион има најнизок релативен удел на сиромаштија кај мажите – 7,9%, а највисоко ниво е регионот Добрич – 25,1%. Во регионот на Габрово, жените имаат најниска стапка на сиромаштија – 6,5%, со 28,3% за регионите Ќустендил и Стара Загора.

Релативниот удел на жените кои живеат во ризик од сиромаштија е поголем за повеќе од 5 процентни поени во споредба со релативното учество на мажите во регионите Тарговиште, Ќустендил, Софија (главен град), Перник, Плевен и Стара Загора. Во четири области – Силистра, Видин, Добрич и Шумен, релативниот удел на сиромашните мажи е поголем од оној на жените за повеќе од 5 процентни поени.

Главниот фактор што го зголемува ризикот од спаѓање во групата на сиромашни за мнозинството од населението е нивната економска активност и нивното учество на пазарот на трудот. Во текот на целиот период на набљудување, релативниот удел на сиромашните луѓе на возраст од 18 и повеќе години е највисок меѓу невработените (56,8% во 2023 година), при што ризикот од сиромаштија за невработените мажи е за 12,0 процентни поени повисок отколку за невработените жени. Во 2023 година, учеството на сиромашните меѓу вработените од возрасната група од 18 до 64 години е зголемено во однос на претходната година за 1,7 процентни поени – на 11,7%, а ризикот од паѓање во сиромаштија е приближно три пати поголем за оние кои работат делумно. време за работници со полно работно време. Во исто време, ризикот од сиромаштија кај вработените жени е за 2,5 процентни поени помал од оној на мажите.

Нивото на образование има значително влијание врз ризикот од сиромаштија кај вработените лица. Релативното учество на работниците сиромашни со основно и без образование е највисоко – 66,5%. Како што се зголемува нивото на образование, релативното учество на работните сиромашни се намалува за два пати кај оние со основно образование и повеќе од шест пати кај оние со средно образование. Најмал е уделот на работниците сиромашни со високо образование – 3,2%.

Проценките на сиромаштијата по тип на домаќинство покажуваат дека релативниот удел на сиромашните е највисок меѓу домаќинствата со две возрасни лица со три или повеќе деца (55,2% во 2023 година) и домаќинствата со еден родител со деца (42,8% во 2023 година.). Кај едночлените домаќинства, ризикот од сиромаштија кај жените е за 2,0 процентни поени повисок отколку кај мажите. Ако во домаќинството живее едно лице над 65 години, ризикот од сиромаштија е за 11,8 процентни поени поголем од домаќинството со едно лице под 65 години.

Од 2015 година, прашањето за етничката припадност на поединците е додадено во главниот прашалник за истражување како одговор на зголемената потреба за информации, вклучително и проценки за сиромаштијата, за домаќинствата по етничка припадност. Испитаниците сами ја идентификуваат својата етничка група. Одговорот на ова прашање е доброволен, т.е. доколку лицето не сака да посочи на која етничка група припаѓа, се означува одговорот „Не сака да одговори“. Можеше да се означи и одговорот „Не се самоидентификувам“ доколку испитаникот не може да ја дефинира својата етничка група. Етничката група на децата ја одредуваат родителите. Доколку родителите имаат различна етничка припадност, на децата им се запишува одговорот што родителите го одредуваат со меѓусебен договор.