Физичарите со огромно откритие: Совладан “светиот грал на физиката”

Научниците направија голем чекор кон совладување на фузијата, која многумина ја нарекуваат „свет грал на физиката“. Тие поставија нов рекорд во количината на енергија ослободена со нуклеарна фузија под контролирани услови од неверојатни 59 мегаџули.

Имено, научниците ангажирани во проектот „Заеднички европски торус“ (Joint European Torus – JET) генерирале топлина еквивалентна на количината ослободена од експлозијата на околу 14 килограми ТНТ во експериментот за нуклеарна фузија во Оксфордшир (Англија).

Топлинската енергија произведена за време на процесот на фузија од пет секунди е повеќе од двојно од претходниот рекорд од 21,7 мегаџули поставен во 1997 година во истата фабрика, според Гардијан.

Овој подвиг следеше по повеќе од две децении тестирање и обука во енергетскиот центар Kulham Fusion и беше поздравен како главна пресвртница на патот кон фузијата да стане одржлив извор на енергија со низок јаглерод.

„За нас овој значаен резултат е огромен чекор напред во надминување на еден од најголемите научни и инженерски предизвици. „Јасно е дека треба да направиме значителни промени за да ги решиме последиците од климатските промени, а фузијата нуди толку многу потенцијал“, рече професорот Иан Чепмен, извршен директор на Британската администрација за атомска енергија.

Фабриката ЈЕТ, која изгледа како крофна, содржи плазма, или високо јонизирани гасови, кои се загреваат до 150 милиони Целзиусови степени, што е 10 пати повисока од температурата во центарот на Сонцето.

На такви екстремни температури, атомските јадра можат да се спојат и да формираат нови елементи ослободувајќи огромни количини на енергија. Експериментите во JET се фокусираа на тоа дали фузијата е изводлива со гориво базирано на два водородни изотопи познати како деутериум и тритиум, кои се комбинираат за да формираат гас на хелиум.

Најновите резултати покажуваат дека ова е изводливо и обезбедува клучна поддршка за Итер, уште поголема фабрика за фузија која се гради на југот на Франција. Планирано е Itter да започне со согорување на горивото деутериум-тритиум во 2035 година со цел на крајот да произведе повеќе топлина отколку што е потребно за одржување на плазмата на висока температура.

Ако се оди добро со Итер, следниот чекор е да се изгради европска показна постројка која ќе произведува повеќе електрична енергија отколку што троши и која ќе биде поврзана со мрежата.
Изгледите за фузија енергија се многу привлечни бидејќи не ослободуваат стакленички гасови, каде што еден килограм фузиско гориво произведува околу 10 милиони пати повеќе енергија од еден килограм јаглен, нафта или гас.

Додека деутериумот е изобилно достапен во морската вода, тритиумот е исклучително редок и се произведува во нуклеарни реактори. Идните постројки за фузија, вклучително и Итер, се очекува да произведуваат сопствено тритиумско гориво со користење на високо-енергетски неутрони ослободени кога деутериумот и тритиумот се комбинираат за да го разградат основниот метал на литиум на тритиум и хелиум, јави Танјуг.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save