Foreign Affairs за Путин и нуклеарките: Лидерите кои губат војни понекогаш прибегнуваат кон очајни потези

Лидерите кои губат војни понекогаш прибегнуваат кон очајни потези. Поразот или дури и недостатокот на победа може да ја загрози нивната моќ, а понекогаш се подготвени да преземат смели или неконвенционални потези за да се обидат да ги свртат работите. Токму тоа е големиот страв од војната во Украина: ако рускиот претседател Владимир Путин се најде притиснат до ѕидот, може да одлучи да преземе катастрофални дејствија. Тој секако има на располагање некои непријатни алатки, пишува Foreign Affairs.

Путин веќе ја покажа својата подготвеност да нареди конвенционални воздушни и ракетни напади врз цивилни цели, вклучително и на населени области и инфраструктура на електричната мрежа во многу делови на Украина. Руските сили би можеле да продолжат со нападите врз нуклеарната централа Запорожје, ризикувајќи ослободување на нуклеарно зрачење. Во помрачна нота, не може да се исклучи можноста тој да употреби хемиско или биолошко оружје против украински цели, како што правеа неговите советски претходници за време на војната во Авганистан. Со оглед на моралните последици што би следеле, некои би сугерирале дека Москва ќе биде одвратена од таквата акција. Но, исто така, можно е Путин да биде охрабрен од релативно слабите американски одговори на употребата на хемиско оружје од страна на сирискиот диктатор Башар ал-Асад во сириската граѓанска војна и руската употреба на нервен агенс против руските дезертери кои живеат во Британија во 2018 година.

Уште повознемирувачки за многу набљудувачи се постојаното повикување на Путин на нуклеарното оружје. Како нуклеарна сила, Русија може да користи тактичка нуклеарна бомба за да го промени текот на војната. Иако одмаздата за таквиот напад веројатно би била поразителна, набљудувачите може да се запрашаат дали Путин одлучил дека нема што да изгуби. На 27 октомври Путин рече: „Употребата на нуклеарно оружје нема смисла , ниту политички ниту воено“, но неговите претходни коментари не беа премногу охрабрувачки. Дали ќе остане настрана од нуклеарната опција дури и ако стане уште поочаен?

Добрата вест е дека историјата покажува дека Путин веројатно нема да ги исполни најлошите стравови на Западот. Некои водачи во загубените војни презедоа драматични мерки за да спречат пораз. Меѓутоа, честопати тие ги напуштаа најдрастичните опции од политички или стратешки причини. Путин, како и другите лидери пред него, ќе размисли дали неговите постапки навистина можат да му помогнат да победи. Можеби не сака да размислува за чекори кои би можеле да ја изложат Русија на уште поголеми загуби или, уште полошо, да го поткопаат неговото владеење дома. Се разбира, сè уште има причини да се грижиме за очајниот Путин. Но, ако испитаме како лидерите имаат тенденција да се однесуваат во такви ситуации, Соединетите Држави и нивните партнери и сојузници можат да дојдат до поинформирана проценка на заканите на Путин и соодветно да ги формулираат своите сопствени политики.

Ситуацијата во која сега се наоѓа Путин е едвај нова. Во 20-от и 21-от век, многу водачи кои се борат со губитнички војни се обидоа некако да ја извлечат победата од вилиците на поразот. Понекогаш овие ризични потези се успешни, како што е лудата акција на Соединетите Држави за време на Корејската војна за лансирање на слетувањето во Инчон. Потоа, по неколку недели напредување на Северна Кореја, генералот Даглас Мекартур изврши ненадеен напад на утврдената позиција зад непријателските линии и постигна одлучувачка победа. Меѓутоа, честопати овие потези не успеваа: размислете за одлуката на Германија да започне неограничена подморска војна во Атлантикот во јануари 1917 година, што на крајот ги вовлече Соединетите држави во Првата светска војна и го обезбеди конечниот пораз на Германија.

Две работи се јасни за овие воени авантури. Прво, тие обично се засноваат на теорија за победа. Државите ќе направат таков потег само ако постои логика во која таа всушност може да ја промени војната. Наредувајќи ја последната офанзива на Германија во регионот Ардени во Белгија во декември 1944 година, Адолф Хитлер се надеваше дека ќе ја прекине американската линија и ќе го принуди американскиот претседател Франклин Рузвелт да ги разгледа мировните преговори. Ракетните напади SCUD на ирачкиот лидер Садам Хусеин врз израелските градови за време на Заливската војна 1990-1991 година имаа за цел да ги отсечат арапските држави од коалицијата на ОН. Ниту еден од овие лидери, се разбира, не ја постигна посакуваната цел, но и во двата случаи постоеше барем поголем план.

Второ, само затоа што војната оди лошо не значи дека се размислува. Иако се поддржани во аголот, лидерите можат да исклучат некои можности. Тие може да бидат претпазливи за потег што може да предизвика прекумерни стратешки трошоци, дури и ако може да го сврти бранот на бојното поле. На пример, за време на Корејската војна, кинеската интервенција во ноември 1950 година претставуваше сериозен ризик за американските воени позиции во Кореја.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save