Биотехнолошките компании сакаат да лансираат вакцина против рак на пазарот

Биотехнолошките компании сакаат да лансираат вакцина против рак на пазарот за неколку години. Ова е овозможено со таканаречената технологија mRNA.

Таканаречената mRNA технологија направи револуционерен пресврт во медицината за само. За време на пандемијата на корона, благодарение на оваа технологија, беше можно да се развијат ефективни вакцини против вирусот САРС-КоВ2, предизвикувачкиот агенс на болеста Ковид во рок од неколку месеци.

Благодарение на оваа технологија, би можеле да се развијат соодветни вакцини дури и кога вирусот развил нови агресивни мутации.

Но, технологијата mRNA, која неодамна ја доби Нобеловата награда за медицина, може да направи многу повеќе од тоа. Таа даде нов поттик во истражувањето на ракот.

Ќе има ли наскоро вакцина против рак?

Шефот на менаџментот на биотехнолошката компанија Кјурвек Александар Сендер вели дека сака најдоцна за пет години на пазарот да лансира вакцина против рак на база на mRNA технологија.

 Ако се развие вакцина против некои видови на рак, сонот на човештвото би се остварил.

„Истражувањето за вакцината против рак трае веќе 20 години – а најновиот напредок е извонреден“, вели Сендер. „За време на пандемијата собравме многу искуство, а во меѓувреме вештачката интелигенција е толку добра што решава бројни проблеми во програмирањето на mRNA“, вели шефот на Цуревек во интервју за германски „Билд“.

Вакцината за рак треба да го поттикне човечкиот имунолошки систем да се бори против клетките на туморот на насочен начин. „Смртоносната работа кај ракот е тоа што тој постојано расте. Вакцината за рак треба да го запре тој раст, дури и кога ракот метастазирал. Ракот тогаш би станал хронична болест со која може да се живее со децении. Ракот повеќе нема да биде смртна казна“, предвидува Сендер.

Трката за развој на вакцина

Покрај Ќурвек, други компании интензивно ги истражуваат можностите за развој на вакцина против рак. На почетокот на октомври 2023 година, биотехнолошката компанија Бајонтек (BioNTech) објави многу ветувачки резултати од клиничка студија која сè уште е во тек. Во тоа истражување, ефикасноста на вакцината против рак на Бајонтек „CARVac“ веќе се тестира на доброволци кои боледуваат од рак.

Претседателот на управата на Бајонтек, Угур Шахин, оптимистички најави дека очекува веќе во наредните години да има вакцина против ракот. „Веруваме дека тоа ќе биде можно во поголем обем за пациентите пред 2030 година“, изјави Шахин во интервју за неделникот „Шпигел“.

Надеж за болните

На долг рок, вакцината против рак треба да ги замени сегашните терапии за пациентите со рак. Тоа би било неверојатно подобрување, бидејќи сегашните терапии, зрачењето или хемотерапијата, се голем товар за пациентите.

„Хемотерапијата или терапијата со зрачење никогаш не само што го уништува туморот, туку го оштетува и здравото ткиво. Затоа има толку многу несакани ефекти со нив“, вели Сендер. „Предноста на користењето на mRNA технологијата е тоа што имунолошкиот систем е стимулиран да го таргетира ракот и ништо друго.

Како функционираат вакцините за рак?

Т-клетките му помагаат на телото да се бори против воспалението со уништување на заболените клетки или со охрабрување на другите имунолошки клетки да ги напаѓаат заболените клетки. Но, на Т-клетките им е тешко да ги препознаат клетките на ракот. Но, тоа е она што CAR-T-клетките можат да го направат.

Терапијата со помош на CAR-T клетки е дозволена во Европа од 2018 година и првенствено се користи за лекување на леукемија. Но, овој тип на имунотерапија сè уште е тешко пристапен за многу луѓе поради високата цена. Според германскиот центар за истражување на ракот, производителите бараат до 320.000 евра по пациент за производство на имунолошки клетки.

Во оваа терапија се филтрираат таканаречените леукоцити од белите крвни зрнца на пациентот. Т-клетки. После тоа, тие Т-клетки генетски се менуваат на тој начин што создаваат CAR-рецептор (химерички антигенски рецептор) на површината. Затоа, се создава рецептор чии различни составни делови не одговараат еден на друг.

Вакцините ги прават видливи клетките на туморот

Ако CAR-T-клетките произведени на овој начин се инјектираат во човечкото тело, тие потоа се насочени и комбинирани со клетките на ракот. Имунолошкиот систем се активира и ги напаѓа клетките на туморот. Идна вакцина би можела да помогне во тој процес доколку CAR-T-клетките не пронајдат туморски клетки или се премногу слаби за ефикасно да ги уништат.

Во тоа помага протеинот клаудин-6, кој се појавува речиси исклучиво кај ракот. Со помош на mRNA технологијата, генетските информации на клаудин-6 се вметнуваат во клетките на ракот. Така се создава антиген кој се врзува за површината на туморската клетка. Така, туморските клетки полесно се препознаваат и CAR-T клетките поуспешно ги уништуваат.

Досега, модифицираните Т-клетки се користеа само за третман на леукемија, но брзиот напредок на технологијата на mRNA ја зголемува надежта дека наскоро ќе биде можно ефикасно да се третираат други видови на рак, без лоши несакани ефекти за пациентот. Досегашните истражувања покажаа ветувачки можности за третман на рак на кожа (меланом), рак на белите дробови, рак на дојка и рак на панкреасот.