ЕП бара дополнителни услови за искористување на средствата од планот на ЕУ за раст на Западен Балкан

Европскиот парламент ја почна процедурата за одобрување на предлогот на Европската комисија за план за раст и реформи за Западен Балкан, вреден вкупно шест милијарди евра финансиска помош, јавува Радио Слободна Европа. Покрај условите кои претходно ги предложи Комисијата, парламентот побара и дополнителни мерки, а од Косово и од Србија конкретно ќе се побара конструктивно да се ангажираат во нормализацијата на односите.
За да се официјализира овој план, неопходен е меѓуинституционален договор во Европската унија, за кој е потребно одобрение од Европскиот парламент. Парламентот е под притисок што поскоро да ја донесе оваа одлука, бидејќи во април ќе ја одржи последната пленарна седница во овој состав, пред новите избори во јуни.

Денеска беше претставен предлог законска резолуција за регулатива за утврдување план за реформи и економски раст. За ова беше разговарано истиот ден на заедничката средба на Комитетот за надворешна политика и буџет на Европскиот парламент.

Европскиот парламент, покрај условите кои претходно ги предложи Комисијата, побара дополнителни мерки, со кои би се условувало користењето на финансиските средства од овој план, со цел подобро да се обезбеди заштита на интересите на Европската унија.

Меѓу главните услови за користење на овие средства се владеењето на правото, почитувањето на човековите права и почитувањето на основните и демократски вредности.

Од Косово и од Србија ќе биде побарано конкретно да се вклучат конструктивно во нормализацијата на односите.

„Предуслов ќе биде Србија и Косово конструктивно да се вклучат во нормализацијата на меѓусебните односи со цел целосно спроведување на релевантните обврски кои произлегуваат од Договорот за патот кон нормализација и од Анексот за имплементација, како и од сите договори од минатото во дијалог и да се вклучиме во преговори за сеопфатен договор за нормализација на односите“, се наведува во предлогот на регулативата.

Европскиот парламент предложи да се додаде појаснување дека се потребни „јасни мерливи резултати и конкретни резултати“.

Тој побара, меѓу другото, користењето на средствата да биде условено со поддршка на позициите на ЕУ во надворешната и безбедносната политика, вклучително и санкциите против Русија.

„Друг предуслов ќе биде адаптација на заедничката надворешна и безбедносна политика на Унијата, вклучително и усвојување рестриктивни мерки против Русија, како и барањата на ЕУ за визи за трети земји“, се вели во амандманот предложен од Европскиот парламент како дополнителен услов. за користење на овие алатки.

Овој амандмански предлог може да има ефект главно во случајот со Србија, бидејќи таа е единствената земја во регионот на Западен Балкан што не ги поддржа санкциите на ЕУ против Русија. Но, за да биде вклучено во условите мора да биде прифатено и од Советот на ЕУ каде одлучуваат земјите членки на блокот.

Според овој план, регионот на Западен Балкан има на располагање дополнителни 6 милијарди евра за економски раст и реформи во ЕУ. Овие алатки ќе имаат дополнителни услови и ќе се користат само доколку се почитуваат.

Од оваа сума, две милијарди ќе бидат во форма на неповратни грантови за корисниците, додека 4 милијарди ќе бидат поволни заеми гарантирани од ЕУ.

Според предлогот на Европската комисија, половина од средствата од планот за раст во регионот на Западен Балкан ќе одат во инвестициската рамка, бидејќи постоечките средства што се на располагање не се сметаат за доволни за привлекување соодветни инвестиции. Остатокот ќе оди директно во буџетот на земјата за финансирање на некои од потребните реформи.

Европската комисија смета дека овој план во голема мера ќе го промени Балканот и дека ќе биде генератор на значителен економски раст и со тоа ќе помогне во напредокот на овие земји кон интеграцијата во ЕУ.

Европскиот парламент бара да стане јасно дека претпристапните инструменти (ИПА) остануваат главни алатки за помош на земјите од Западен Балкан и дека алатките од планот за реформи и економски раст се само дополнителни, а не замена за овие инструменти.