Цените на недвижностите и кириите во ЕУ продолжуваат да растат

Во последната деценија и половина, пазарот на недвижности низ Европа претрпе големи промени. Трендот на поскапување на куќите беше присутен во многу европски земји, а според истражувањето на Евростат, во првиот квартал од тековната година се зголемија кириите во 26 земји од Европската унија.

Исто така, во 2022 година, 69 отсто од населението на ЕУ живеело во домаќинства кои поседуваат свои домови, додека останатите 31 отсто живееле во станови под кирија. Најголем дел од сопственост на станови е забележан во Романија (95 отсто), Словачка (93 отсто), Хрватска (91 отсто) и Унгарија (90 отсто).

Во сите земји-членки, освен Германија, имало повеќе сопственици отколку станари.

Во првиот квартал од 2024 година, цените на куќите во ЕУ се зголемени за 0,4 отсто, а кириите за 0,9 отсто во однос на четвртиот квартал од 2023 година. Споредено со првиот квартал од 2023 година, цените на куќите во ЕУ се зголемени за 1,3 отсто, кириите се зголемени за 3,0 отсто.

„Цените на куќите и кириите во ЕУ следеа слична шема помеѓу 2010 и вториот квартал од 2011 година, но сега тие се развиваат поинаку. Додека кириите постојано растеа оттогаш до вториот квартал на 2023 година, цените на куќите следеа поинаков шаблон, вклучително и намалување и побрзо зголемување“, се вели на веб-страницата на Еуростат.
Цените на куќите се зголемени повеќе од двојно во седум земји на ЕУ од 2010 година, вклучувајќи ги Естонија, Унгарија, Литванија, Латвија, Чешка, Австрија и Луксембург. Попусти се забележани во Италија и Кипар.

Кириите се зголемени во 26 земји од ЕУ, а најголем раст е забележан во Естонија, Литванија и Ирска. Единствено намалување на цените на киријата е забележано во Грција.

Помеѓу 2010 година и првиот квартал од 2024 година, цените на куќите се зголемија за 49 отсто, а кириите за 24 отсто во ЕУ.

Во Европа, постојат големи разлики во тоа како живеат граѓаните во однос на големината, видот и квалитетот на домувањето, како и дали поседуваат или изнајмуваат недвижен имот. Повеќе од две третини од луѓето во ЕУ живееле во домаќинства кои поседуваат сопствен имот, беше објавено во публикацијата „Домување во Европа 2023“.

Во Европската унија во текот на 2022 година 52 отсто од населението живеело во куќа, додека 47,5 отсто живееле во стан.

Интересно е што 0,5 отсто од населението живеело во други сместувачки единици, како чамци и комбиња.

Изборот за живеење во куќа е почест отколку живеење во стан во дури две третини од земјите-членки. Ирска бележи најголем дел од населението што живее дома (89 проценти), потоа Холандија (79 проценти), Хрватска и Белгија (и двете по 77 проценти). Кога станува збор за градовите, резултатот е нешто поинаков – мнозинството од населението живее во стан (72 проценти), додека само 28 проценти живеат во куќа.

Кога станува збор за населението во ЕУ, податоците покажуваат дека во 2022 година, околу 17 отсто од луѓето живееле во пренаселени домови, додека третина од населението (33,6 отсто) живееле во преполни домови, дел кој е прилично стабилен од 2010 година.

„Големината на станбениот простор може да се мери како просечен број на соби по лице: во ЕУ во 2022 година во просек имало 1,6 соби по лице. Меѓу земјите-членки, најголем број е забележан во Малта (2,3 соби по лице), потоа Луксембург (2,2 соби), Белгија, Ирска и Холандија (сите по 2,1 соби).

На другиот крај на скалата се Полска, Романија и Словачка (сите по 1,1 соба), како и Летонија (податоци од 2021 година) и Хрватска (двете со 1,2 соби во просек по лице)“, се наведува во истражувањето.