Ќе се укинуваат државните празници за да зајакне економијата?

Неколку европски држави разгледуваат идеја која на прв поглед звучи економски логично – да се укинат дел од државните празници со цел да се зголеми бројот на работни денови и да се поттикне економски раст.

Аргументот е дека секој „изгубен“ ден значи помалку производство, помал приход и послаб буџет.

Но, колку е навистина реална таа логика и што би значела во контекст на Македонија?

„Не можеш да создадеш продуктивност со заморени луѓе“, вели економскиот аналитичар Ведран Кузмановски. „Ако човекот физички и ментално е истрошен, колку и да го задржиш на работа, тој нема да даде повеќе резултат – туку помал. Празниците не се изгубено време, тие се вложување во енергијата и мотивираноста на работната сила“.

Тој додава дека во земји каде што бројот на празници е значително поголем, како Франција или Германија, продуктивноста е далеку повисока отколку во оние со помалку слободни денови.

„Проблемот не е во деновите на одмор, туку во начинот на организација и вреднување на трудот“, вели Кузмановски.

Од друга страна, некои претприемачи гледаат практични потешкотии. Зорица Јовановска, сопственичка на мал маркет во Скопје, вели дека празниците често ја оставаат без дневен приход, но со исти трошоци.

„Сите сакаат да одморат, тоа е човечки, ама малите бизниси не можат да си дозволат да стојат затворени. Секој неработен ден значи загуба, а сметките не мируваат“, вели таа.

Според неа, можно е да се размислува за подобра распределба на празниците, но не и за нивно целосно укинување.

Граѓаните, пак, реагираат повеќе со емоција отколку со бројки.

„Деновите за празници ми се единствена шанса да бидам со фамилијата“, вели Горан, вработен во приватна фабрика во Тетово. „Ако и тие денови ги земат, што останува? Работа, спиење и пак работа. Тоа не е живот“.

Слично размислување има и меѓу младите во јавниот сектор, кои велат дека празниците често се единствениот начин да побегнат од рутината и да си го зачуваат менталниот баланс.

Социологот Љубица Маџовска предупредува дека државните празници не се само економска категорија, туку и симболична.

„Тие се дел од идентитетот на едно општество. Преку празниците се создава чувство на припадност, заедништво, колективна меморија. Ако ги сведеме на прашање на трошок, тогаш почнуваме да се одрекуваме од она што нè врзува како заедница“, објаснува таа.

Искуството од други држави покажува дека укинувањето на празниците може краткорочно да го зголеми бројот на работни часови, но долгорочно често доведува до замор, намалена концентрација и повеќе боледувања.

Вработените кои немаат време за одмор и семејство почнуваат да го губат чувството на припадност кон работното место, што води до поголема флуктуација на кадарот.

Економистите затоа предупредуваат – укинувањето на државните празници не може да биде формула за развој.

„Вистинската реформа не е во скратување на одморите, туку во зголемување на продуктивноста по час“, вели Кузмановски. „А тоа се постигнува со подобра организација, со технологија, со стимулативни услови, а не со повеќе присуство во канцеларија“.

На крајот, останува прашањето: дали економијата се гради со повеќе часови поминати на работа или со повеќе волја да се работи?

Затоа што бројките можат да покажат раст, но без луѓе кои имаат енергија и смисла во тоа што го прават, секој дополнителен работен ден станува само уште еден чекор кон исцрпеност.

Извор: Денар.мк

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save