INFOMAX.MK

Новиот бран, поточно подваријантата на сојот омикрон на ковид 19 – FLiRT, очигледно пристигна и во Србија, а и покрај зголемениот број на заразени, невозможно е да се направат тестови за оваа болест во здравствените домови, дури ни во аптеките. Лекарите го третираат вирусот како настинка, симптомите наликуваат на грип, иако можат да остават долгорочни последици, поради што е важно граѓаните да знаат дали се позитивни.

Според извештаите на Светската здравствена организација, оваа подваријанта во моментов е најдоминантната форма на коронавирус во светот. Зголемување на бројот на заразени со новата подваријанта на коронавирусот е забележано во Соединетите Американски Држави, но и во Велика Британија, а расте и во другите европски земји.

Во Србија, пациентите кои имаат симптоми на новата подваријанта на Ковид, самите доаѓаат на тестови во странство или во „домашни аптеки“.

Тестирањето е важно поради можните последици

„Исклучително е важно луѓето да се тестираат кога има индикации за тоа и да знаат дали имаат ковид или не. Проблемот е што повеќе не ја регистрираме оваа болест во Србија. Институтот Батут едвај дава изјава за коронавирусот. На почетокот на јули последен пат објавија статистички податоци. Кај нас тестирањето не се прави во здравствените домови, а граѓаните кои се сомневаат во корона не можат да купат ниту домашен тест, бидејќи ги нема во аптеките. Има луѓе на кои им остана залиха тестови од претходните бранови, а многумина се тестираат во странство, додека се на годишен одмор“, објаснува прим за Нова.рс. д-р Славица Плавшиќ, специјалист по белодробни заболувања.

Според последните извештаи од Европа, нагласува докторката, се работи за бран, кој главно ги погодува повозрасните граѓани, а има и статистика за бројот на хоспитализирани лица во светот.

„Немаме податоци за хоспитализирани пациенти“, вели таа, а тоа го покажуваат и податоците за Батут, кои ги нема.

Граѓаните кои имаат симптоми треба да знаат дали се заразени, бидејќи последиците се неизбежни, а големи се шансите за појава на пост-ковид.

„Секој што чувствува симптоми треба да се тестира бидејќи не е важно дали сме го преболеле Ковид еднаш или повеќе. Секој нов напад остава нови последици на телото. Најчесто се јавуваат миокардитис (болест на срцевиот мускул), хроничен замор, кашлица која трае со месеци и белодробна емболија. Научниците издвоија дури 220 докажани симптоми за кои нема специфичен третман или специјализирани установи поради можните компликации на новиот ковид. Не мора да значи дека болеста функционално ќе оштети орган, но остануваат бројни нарушувања“, предупредува Прим. д-р Плавшиќ.

Болеста пристигнала од странство

„Овој вид во Србија го донесоа пациенти од одмори, од странство, а не знаеме колку луѓе има. Батут последен пат се огласи на четврти јули кога имаше 73 позитивни пациенти. Оттогаш нема податоци“, вели докторката.

Лекарите од здравствените домови во болница испраќаат пациенти со тешка општа состојба и респираторни проблеми.

„Доколку постои и најмало сомневање за ковид, пациентите се тестираат во болница, а според протоколот се прави лабораторија и скенирање на белите дробови. Засега нема пневмонии, но според колегите имало и во јуни. Оваа варијанта на корона е препознатлива по покачена температура до 39,5 степени, не само кај постарите, туку и кај младите. Трае неколку дена, има болки во коските, грлото, отежнато голтање, а потоа кашлица која може да трае и неколку месеци“, вели докторката.

Симптомите само наликуваат на грип.

„Не е исто, бидејќи грипот почнува наеднаш, а короната постепено се влошува. Институтот Батут и здравствените власти имаат обврска да ги информираат граѓаните за појавата на нова варијанта, да воведат повторно тестирање, за оние кои го сакаат и сметаат дека е неопходно, бидејќи тоа е пред се важно поради статистиката, а потоа поради потенцијалните пост-ковид-последици што ги трпат луѓето“, нагласува прим. д-р Плавшиќ.

До пред неколку месеци во здравствените домови имаше респираторни амбуланти.

„Сега нема такво нешто, нема обврска за носење маски, се е оставено на случајноста. Само врз основа на клиничката слика во болниците пациентите одат на тестирање, доколку постои сомнеж за ковид“.

Корона како настинка?

Исто така, здравствените центри за Nova.rs велат дека короната ја третираат како настинка.

„Ние не ги тестираме пациентите, веќе не ја правиме таа селекција. Ги третираме симптомите на Ковид, како и секоја настинка. Маските се укинати, нема повеќе тестирање, бидејќи нема потреба. Доколку се сомневаме дека пациентот има проблем со белите дробови веднаш го испраќаме во болница, а доколку е во тешка општа состојба таму го тестираат. Пост-ковид се претежно оние кои биле болни во првите години. Сè уште доаѓаат на прегледи и терапија“, објаснува специјалист по општа медицина од белградски здравствен дом, кој побарал да остане анонимен.

Имено, FLiRT е неофицијалното име на подгрупата омирог на сојот ковид-19, а инспириран е од имињата на мутациите во генетскиот код на оваа варијанта. Тие потекнуваат од доминантната варијанта JN.1 – мутација на сојот омикрон на коронавирусот. Постојат три клучни мутации, а Агенцијата за здравствена безбедност на Обединетото Кралство вели дека се потребни повеќе податоци за новите варијанти за да се разбере колку се тешки и преносливи, но тие велат дека моментално нема докази за разлика во потенцијата во споредба со другите варијанти кои циркулираат.

Да потсетиме, на 5 мај 2023 година, Светската здравствена организација (СЗО) објави дека пандемијата на коронавирус повеќе не претставува „глобална здравствена криза“. Институтот за јавно здравје на Србија „Д-р Милан Јовановиќ Батут“ на 4 јули годинава го објави најновиот извештај за Ковид-19, според кој во период од седум дена има 73 потврдени случаи и 774 тестирани граѓани.

Од Министерството за здравство не одговорија на нашето прашање дали и кога ќе се воведе повторно тестирање за коронавирус во здравствените домови, како и домашните тестови во аптеките, до објавувањето на овој текст.

Симптоми на FLiRT:
Кивање

Кашлица
Покачена температура од 37,5-39,5;
Главоболка
Болка во коските и зглобовите
Лошата општа состојба која не се појавува наеднаш, трае 4-5 дена
Непријатна кашлица, која може да трае со месеци

Исцрпеност

Лабораторија:

Зголемен CRP
Намалени леукоцити
Зголемен број на лимфоцити
На краток рок, може да се појават други нарушувања во лабораториските наоди, како што е нарушен липиден статус

Можни последици:

Продолжена кашлица
Миокардитис (болест на срцевиот мускул)
Хроничен замор
Белодробна емболија
Оштетување на виталните органи