Британија ќе ги приближува ставовите на Полска и Германија во врска со Украина

Кога британскиот премиер Борис Џонсон ќе се сретне со полскиот претседател Анджеј Дуда и германскиот канцелар Олаф Шолц, тој ќе се соочи со различните мислења и ставови во ЕУ околу украинската криза и како тие го одразуваат натпреварот околу идниот економски модел на блокот, пишува Гардијан.

Британскиот премиер може да се најде во спротивставени улоги, од една страна прифаќајќи ја позицијата на Дуда, а од друга страна ограничувајќи ја неговата реторика, притоа наговарајќи го внимателниот Шолц да биде похрабар во ставовите на Германија.

Полска, која доживеа неверојатна бегалска криза поради конфликтот, размислува како да го гони Владимир Путин, додека Шолц и Германија се наоѓаат на сосема друга страна. Полска е среќна да и каже на Германија не само дека погрешно го проценила Путин, туку и дека нејзиното погрешно толкување одразува подлабока ароганција во Германија.

Посетата на германската министерка за надворешни работи Аналена Баербок на Полска во декември, нејзината трета станица по Париз и Брисел, изгледа како одамна заборавен гест на помирување.

Полска доби големо меѓународно восхитување поради справувањето со украинските бегалци, иако некои од полските лидери вложуваат многу напори за да ја прикријат својата фрустрација кон Германија.

Зборувајќи викендов за германскиот печат, полскиот вицепремиер Јарослав Качински – кој ја предводи владејачката национално-конзервативна Партија на правото и правдата, ги обвини Германија и Франција за „силна склоност кон Москва“. „Се заврши лошо, како што можеме да видиме сега“, рече Качински. „Но, не беше тешко да се предвиди дека тоа ќе се случи. Но, Германија секогаш мислеше дека знае подобро“.

Полскиот премиер Матеуш Моравјецки – кој оваа недела се сретна со британската министерка за надворешни работи, Лиз Трас, во Варшава – ја опиша Русија како „тоталитарната фашистичка држава“ која извршила злосторства врз цивилите во Украина.

Тој потоа се осврна на Ангела Меркел, велејќи: „Канцеларке, вие молчите од почетокот на војната. Политиката на Германија во изминатите 10 или 15 години значеше дека Русија сега има сила заснована на монополот за продажба на суровини“.

Германија беше главната пречка за построги санкции, изјави Моравјецки. Тоа може да се види од записниците од состаноците на ЕУ. „Секој што ги чита транскриптите ќе знае дека Германија е најголемата кочница кога станува збор за порешителни санкции“.

Дел од оваа полска националистичка реторика за Германија, се разбира, постои со децении со екстремни осудувања на Берлин за користење на ЕУ за создавање на Четвртиот германски рајх и за наметнување на сопственото владеење на правото на Полска.

Но, Полска, со скромно набљудување на Велика Британија, изминатиот месец ѝ требаше на Германија за нејзиниот внимателен пристап кон санкциите и вооружувањето на Украина. Качински рече: „Не можете постојано да поддржувате голема сила како Русија со милијарди плаќања од купување на енергија. Тоа е недозволиво од политички и морален аспект. На ова мора да му дојде крајот и Германија конечно треба да заземе јасен став за тоа“.

Критичното прашање, рече тој, е дали Германија ќе се согласи со конкретни датуми до кои ќе го прекине увозот на руски јаглен, нафта и гас. Тоа е извозот на нафта, а не гасот, кој е вртење на пари за Русија. Британија се согласува, дури и ако тоа го каже помалку отворено.

Идеите на Полска

Некои од другите идеи на Полска, како што се мировната мисија во Украина и поставувањето американско нуклеарно оружје на полска територија, веројатно ќе го придобијат британското МНР.

Но, судејќи според забелешките дадени од Трас на вечерата на министрите за надворешни работи на НАТО, Обединетото Кралство и Полска во голема мера ја делат истата анализа за заканата што ја претставува Путин. Таа тврдеше: „Ерата на ангажман со Русија заврши. Основачкиот акт на НАТО-Русија е мртов и време е да се отфрли застарениот пристап за справување со Русија“.

Овие забелешки би можеле да бидат насочени кон Шолц, кој во петок ќе биде вториот европски посетител на Џонсон оваа недела.

Во реалноста, британските дипломати признаваат дека Германија минува низ болно внатрешно преиспитување на надворешната политика што ја води од 80-тите.

Забелешките на Шолц

Во своите забелешки, Шолц, во рамките на неговите реторички граници, не можеше да биде појасен во осудувањето на руските воени злосторства. Сепак, еден дипломат од Г7 вели: „Без разлика дали се работи за извоз на оружје или санкции, Германците сè уште се помируваат со однесувањето на Русија“.

Во одбрана на Германија, Роберт Хабек, министерот за економија, работи на диверзификација на германските енергетски извори, но тоа е бавен процес.

Полската загриженост е дека понекогаш бавното темпо се чини дека е поттикнато од стравот на германските индустријалци дека целиот економски модел, изграден на евтина руска енергија, е основата на повоениот просперитет, и сега тој е трајно загрозен.

Ставањето на Џонсон во улогата на градител на дипломатски мост изгледа неверојатно, но ако тој може да ги убеди Полска и Германија да дејствуваат повеќе заедно, тоа би било големо достигнување.