Поранешен бугарски министер за одбрана: Што сме ние виновни ако Македонија не спроведува реформи и не ги внесува Бугарите во Уставот?

Неодамна, министерот за надворешни работи на РС Македонија даде уште еден јавен коментар за шансите на неговата земја да ги започне преговорите за членство во ЕУ, вели поранешниот бугарски министер за одбрана Ноев.

Бујар Османи важи за еден од умерените, проевропски политичари во Скопје, кој има искрена желба за влез на Македонија во ЕУ и кој одлично ги разбира дефицитите на земјата што ја спречуваат да го започне овој процес.

Затоа и изненадува лајтмотивот на коментарите што ги цитираат медиумите, поточно незадоволството од текот на разговорите со ЕУ и Софија, која не ги прифати условите на Скопје. Според Османи, доколку вака продолжи, Скопје би изгубило интерес и „топката била во полето на Бугарија и ЕУ“. Згора на тоа, според него, „можеби ова е единствената и последна шанса да ги спасиме нашите односи со Бугарија“ и дури дава нешто како ултиматум – „до лето“.

Набљудувачите на состојбите во РМ се поделени во оценките до кого шефот на македонската дипломатија ги испраќа овие пораки – на политичарите и на јавноста во неговата земја или во странство.

Затоа што неговите зборови дека: „ние сме должни да не ги подложуваме граѓаните на вакви бескрајни разочарувања и во одреден момент мора да се повлече линија за да се каже: доста“, и дека: „како Влада повеќе не можеме да се занимаваме само со ова прашање. ќе мораме да се фокусираме внатре, да продолжиме со реформите „од една страна звучи како изговор за мултинационалната јавност на Македонија за доцнењето или недостатокот на вистински реформи во критичните области од политичкиот, економскиот и општествениот живот во земјата. . Затоа што токму недостигот на реформи за кои зборува самиот Бујар Османи се во коренот на тензиите и во македонското општество и во односите со ЕУ и Бугарија.

Внатрешните политички дебати на политичарите одРМ се нивна работа. Но, кога се обидуваат да ја префрлат вината за своите неуспеси од болната глава на здравата, а особено кога се обидуваат да всадат таква вина во Бугарија, работите очигледно не одат во добра насока.

Што им вели Скопје на Бугарија и на ЕУ за прашањето за елиминирање на дискриминацијата што се демне над македонските Бугари со децении, а особено за фундаменталното прашање за нивното барање да бидат вклучени во Уставот, на рамноправна основа со другите Македонци. Албанци, Роми, Турци, Бошњаци, Срби и Власи кои живеат на територијата на денешна РМ.

Скопје вели: „Да, точно е, фер е, но сега не може“. Не можеше, бидејќи гледате, немаше доволно гласови во парламентот на РСМ за поддршка на уставната рамноправност на Бугарите. Па каде отидоа за ЕУ, признавајќи дека од политички причини не можат да го исполнат овој клучен критериум за членство, како што се човековите права и еднаквоста? Зошто решавањето на ова прашање е покомплицирано од промената на името и другите важни државни атрибути кои по налог на Грција поминаа во парламентот во Скопје за пет и пол месеци?

Денешната власт се правда со опозицијата, проблемот беше Мицковски. Па, тогаш, што е виновна Бугарија, па мора да и се закануваат со ултиматуми дека роковите и дозволуваат да се откаже од правото да се грижи за своите граѓани во РСМ, кое право, патем, е експлицитно напишано во билатералниот договор. од 2017. Во глобала, дали има барем еден договор, писмен или устен, дека исполниле 30 години откако Бугарија ја признала нивната државност, па некој денес да верува во празни ветувања, и тоа на вакво суштинско прашање? Одложувањето на уставните гаранции за рамноправност на македонските Бугари за неодредена иднина, обидите да се поврзат со евентуалното усвојување на ПКМ во ЕУ во годините што доаѓаат, не е ништо повеќе од основна зделка за човекови права што ниту едно угледно општество не би прифати.

Во Скопје одамна требаше да се сфати дека се додека во РСМ е забрането да се биде Бугарин, додека македонските Бугари конечно не ги добијат своите законски права за рамноправно учество во државниот живот како Бугарите, а не некои други, нема да има доверба. во односите со Бугарија. Затоа уставните и нормативните гаранции се задолжителен предуслов за бугарската согласност за почеток на преговорите.

Говорот на омраза е уште една пречка за која зборува Османи и која очекува да ја надмине. И тој е апсолутно во право дека тоа не може да се случи „преку процес на провокации“. Уште повеќе има право дека „лекот не е во симптомите, туку во причината за говорот на омраза“. Но Бујар Османи тешко дека е искрен со себе кога вели дека причината е „вето“. Дали треба да се потсети дека овој говор на омраза кон Бугарија од страна на РСМ има децениска традиција, а не две години. Дека овој говор на омраза извира како благодарност до Бугарија што прва ја призна државноста и суверенитетот на младата Република Македонија, за поддршката на нејзиниот опстанок во годините на ембарга и косовската криза, и последно, но не и најмалку важно.

Тој имаше одлучувачки придонес за зачувување на нејзиниот територијален интегритет и обединета државност за време на нивната граѓанска војна во 1999-2000 година.Бујар Османи беше помлад, но авторот на овие редови директно беше поврзан со настаните од тоа време, како член на потоа бугарската влада на Иван Костов, заедно со одговорните македонски политичари како Владо Бучковски. Како министер за надворешни работи, Бујар Османи треба да се потсети дека ваквиот говор на омраза ги затру нивните односи со Грција и со децении ја одложува интеграцијата на земјата во цивилизираниот свет. Треба ли да се потсети дека ваквиот говор на омраза долги години го принудуваше името на неговата земја да се пишува под линијата во меѓународните документи. Конечно, како еден од лидерите на албанската заедница во РСМ, треба ли да се потсети дека токму таквиот говор на омраза доведе до граѓанска војна во која Албанците се бореа за својата рамноправност со оружје во рака по цена на човечки жртви и двете страни.

Објаснувањето на јазикот на омразата во РСМ кон сè бугарско со „ветото“ на Бугарија е бегање од одговорност, страв конечно да почне вистинскиот, искрен разговор внатре во општеството во РСМ од каде што доаѓа и сака да оди оваа млада земја.

Гледано од Софија, крајните ноти во наративот на Бујар Османи може да бидат предвесник на претстојната нормализација и смирување на односите меѓу двете земји. Пред сè, затоа што тие се чини дека се израз на трезвеност пред реалностите кои доминираат во ПКМ, во исчекување на нови општествени процеси кои би ги промениле. Второ, тие ќе ги намалат тензиите во Софија, каде што политичарите, не помалку од нивните колеги во ПКМ, имаат друга работа – тие заостануваат во исполнувањето на нивните главни изборни ветувања и претрпеа голем број неочекувани кризи како резултат на лудилото на Путин во Украина.

Јасно е дека политичките елити во Бугарија и РС Македонија мора да се вооружат со стратешко трпение. Дали ќе потрае една година, две или повеќе – ќе видиме, живот и здравје! За ова време ништо не го спречува продолжувањето на состаноците на специјално создадените работни групи, кои, како што разбравме, се плодни и редовни, благодарение на новоотворената авиолинија меѓу Скопје и Софија. Да се ​​надеваме и на здрав разум и добра волја, која реципрочно ќе рашири десетици телевизии и други медиуми благодарение на меѓусебните договори меѓу двете влади, чекајќи го првиот воз на линијата Софија-Скопје, како и автопатот, познат и како „ Коридор 8“. Последно, но не и најмалку важно, ќе почне со работа заедничката комисија, која ќе треба да ги утврди вистинските причини зошто повеќе од 120.000 Бугари од РСМ официјално добиле бугарско државјанство во Бугарија, а според последниот попис на РСМ се зголеми на 3504, пишува во колумна за БГНЕС поранешниот бугарски министер за одбрана Бојко Ноев.