Хелсиншки комитет: ЕУ да се вклучи во решавањето на кризата и да спречи ризик од насилно сценарио во Србија

Европската Унија мора активно да се вклучи во решавањето на кризата што достигна точка на непредвидливост и ризик од насилно сценарио, имајќи го предвид однесувањето на сегашниот режим и претседателот на Србија, Александар Вучиќ, објави денес Хелсиншкиот комитет за човекови права, пренесува Данас.

Во извештајот „Студентски и граѓански бунт: Стравот ги смени страните“, одборот наведува дека опстанокот на сегашниот режим само ја продолжува агонијата и дека ЕУ ризикува да изгуби потенцијален сојузник на континентот што е сè поделен меѓу држави кои се наклонети кон Кремљ и демократски, антиавторитарни сили, како и дека задржувањето на режимот на Вучиќ на власт под овие околности дополнително им овозможува на Русија и Кина да го зајакнат своето присуство на Западен Балкан.

„Затоа ЕУ треба решително да реагира на колапсот на демократијата во Србија, со цел да се спречи сценарио на дестабилизација слично на она во Албанија во 1997 година, да се понуди рамка за мирна транзиција на власта и институционализација на протестите, да се побараат конкретни форми на одговорност од државните актери, особено од службените лица и полициските раководители кои наредиле насилство, препорача Комитетот“ се вели во извештајот.

Дополнително, додаваат дека финансискиот притисок треба да се примени преку суспендирање на претпристапните фондови на ИПА сè додека не се постигнат мерливи резултати во борбата против корупцијата, судските реформи и слободата на медиумите, да се фокусира поголемо внимание на граѓанското општество како клучен надзорник и партнер во враќањето на довербата на граѓаните во демократскиот процес, да се разјасни членството во ЕУ преку целосно усогласување со заедничките надворешни услови и безбедносната политика, особено во однос на Русија.

Хелсиншкиот комитет вели дека, иако студентското движење инспирирало народно или граѓанско движење, тоа сè уште не се конституирало како политички актер, и покрај масовните собири во Белград, Нови Сад, Крагуевац и Ниш, додавајќи дека ЕУ мора да ја препознае важноста на студентските и граѓанските протести во Србија, особено делот што ги вклучува сите образовни институции – училишта и универзитети.

Без поддршка и реформа на образовните институции, промената на вредносниот систем е незамислива, истакнуваат тие и додаваат дека е особено важно да се одржи автономијата на Универзитетот, кој сега е нападнат, бидејќи високото образование ќе роди нова политичка елита.

Тие предупредуваат дека, имајќи ги предвид децениите разорна националистичка политика, процесот на транзиција во Србија ќе трае повеќе од една деценија и затоа е потребно да се подготват сите политики што ќе промовираат демократски и либерални вредности за следната деценија со цел да се обучат новите генерации да размислуваат за европската иднина на Србија.

Комитетот посочува дека е потребно да се деполитизира полицијата и БИА, да се професионализира персоналот и да се воспостави јасна цивилна и парламентарна контрола, потоа дека секоја употреба на сила мора да биде независно истражена, а одговорните за полициска бруталност и злоупотреба на моќ да бидат гонети, како и да се разоткријат мрежите што ги поврзуваат паравоените и параполициските формации со државните структури и законски да се оневозможат.

Според мислењето на Хелсиншкиот комитет, владата мора да отвори канали за комуникација со граѓаните и студентите, така што протестите ќе бидат препознаени како демократско право, а не како безбедносна закана.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save