Медиуми: ЕУ размислува за прием на нови членки без право на вето за да го забрза проширувањето

Нови земји би можеле да се приклучат кон Европската Унија без право на глас, што би можело да ги направи лидерите како што е унгарскиот премиер Виктор Орбан посклони кон влезот на Украина во блокот, пишува „Политико“.

Европската Унија ја разгледува можноста идните членки да се приклучат кон блокот без целосни права на донесување одлуки, вклучително и право на вето, со цел да се забрза процесот на проширување, дознава порталот од дипломатски извори.

Предлогот, кој е сè уште во рана фаза и бара едногласно одобрување од сите 27 земји-членки, би им овозможил на новите земји да уживаат во поголемиот дел од придобивките од членството, а целосни права да добијат подоцна, откако ЕУ ќе спроведе клучни институционални реформи, вклучително и укинувањето на едногласноста во повеќето области. Според предлогот, земјите-кандидатки би можеле да станат членки под пофлексибилни услови, без потреба од измени на основачките договори на ЕУ, објаснија извори за бриселскиот портал.

Застапниците на проширувањето, вклучувајќи ги Австрија и Шведска, сакаат иницијативата да ги надмине блокадите за кои велат дека доаѓаат од Будимпешта и неколку други престолнини кои се плашат од губење на пазари или загрозување на националната безбедност.

„Идните членки треба да се откажат од своите права на вето сè додека не се спроведат реформските промени, како што е воведувањето на гласање со квалификувано мнозинство во донесувањето одлуки. Не смееме да дозволиме поединечните земји-членки да го забават проширувањето“, рече Антон Хофрајтер, претседател на Комитетот за европски прашања на германскиот Бундестаг.

Иницијативата би им овозможила на земјите кои моментално се на патот кон членство, како што се Украина, Молдавија и Црна Гора, да уживаат во многу од придобивките од членството во ЕУ, но без право на вето, според порталот Брисел. Претходно, правилото беше дека проширувањето не може да биде можно без сеопфатна институционална реформа. Сепак, обидите за укинување на правото на вето за постојните членки наидоа на отпор, не само од Унгарија, туку и од Франција и Холандија. Хофрајтер вели дека овој пристап би ѝ овозможил на Унијата да остане функционална дури и во проширен формат.

„Разговорите со претставниците на земјите од Западен Балкан покажуваат дека тие ја гледаат оваа идеја како конструктивна и реалистична“, додаде тој. Овој потег, како што објаснува Политико, доаѓа во време на растечка фрустрација кај земјите-кандидатки, кои веќе спроведоа значајни внатрешни реформи, но сè уште се соочуваат со неуспеси во процесот на пристапување. „Хрватска беше последната што се приклучи на ЕУ пред повеќе од една деценија, додека Обединетото Кралство оттогаш ја напушти Унијата. Затоа верувам дека е време да се оживее овој процес“, изјави претходно црногорскиот претседател Јаков Милатовиќ.

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, го стави проширувањето во срцето на својата агенда, најавувајќи го можното пристапување на Украина и Молдавија до 2030 година, но земјите-членки на ЕУ досега одбиваат да ги забрзаат процедурите. Поранешниот обид на претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, да го забрза проширувањето беше одбиен од неколку земји-членки, потсетува Политико.

Самитот во рамките на „Берлинскиот процес“ ќе се одржи во среда во Лондон, каде што лидерите на ЕУ ќе разговараат со претставници на Западен Балкан за понатамошната интеграција на регионот во ЕУ. Според извори од ЕУ, Комисијата би можела да предложи продолжување на преговорите со кандидатите без формална согласност од сите земји-членки за секој чекор, со што ќе се избегне можноста за вето, особено од Будимпешта. Нацрт-заклучоците за самитот на лидерите на ЕУ во Брисел во четврток дури и не го споменаа проширувањето, предизвикувајќи негодување кај земјите што го поддржуваат процесот.

„Доколку ЕУ не ги забрза реформите и проширувањето, ризикува да ја изгуби својата стратешка предност во корист на трети страни кои веќе чекаат на својата шанса“, изјави Клаудија Плаколм, австриска министерка за европски прашања.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save