(Анализа) Дали руските трупи во Белорусија значат дека војната е неизбежна?

Додека сепаратистите поддржани од Киев и Москва ги разменуваат обновените обвинувања за воени злосторства, а руските трупи остануваат во Белорусија, администрацијата на Бајден продолжува да предупредува за неизбежен руски напад врз Украина, таков што може да ескалира на начини на кои ниту Москва ниту Вашингтон очекуваат. – Пишува американскиот магазин „The National Interest“

Во саботата, на нов начин да апелира за поддршка, украинскиот претседател Володимир Зеленски ги осуди светските лидери дека не се усогласиле посилно со неговата земја. На годишната безбедносна конференција во Минхен, каде што рускиот претседател Владимир Путин во 2007 година првично го осуди она што тој го опиша како хубристична потрага на Америка за глобална хегемонија, Зеленски обвини разни влади за „ароганција“ и „смирување“. Сепак, иако Зеленски ги упати своите жалби, Путин продолжи да го зголемува притисокот врз Украина, спроведувајќи нуклеарни вежби и приведувајќи цивили во Русија од Доњецк.

Во петокот, Народна Република Доњецк (ДПР), отцепен регион на истокот на Украина, објави масовна евакуација на цивили. Според шефот на ДПР Дениш Пушилин, одлуката е мотивирана од наводната намера на украинскиот претседател Володимир Зеленски „да и даде наредба на армијата наскоро да премине во офанзива и да го спроведе планот за инвазија на Народните републики Доњецк и Луганск“. Набргу по соопштението на Пушилин, соседната самопрогласена Луганска Народна Република (ЛПР) исто така ги упати своите граѓани веднаш да се евакуираат. Пушилин рече дека Русија е подготвена да ги прими евакуираните од Донбас во југозападниот регион Ростов, со приоритет на жените, децата и постарите лица. Голем дел од жителите на Донбас моментално имаат руско државјанство, но властите во Москва, наводно, појаснија дека евакуацијата се однесува на сите подобни демографски групи, без оглед на статусот на државјанство.

Раководството на ДПР изнесе нови обвиненија, засилени од Кремљ, дека украинската војска започнала усогласена кампања за гранатирање против сепаратистите од Донбас. Локалните и руските медиуми објавија дека во петокот се случила експлозија во Доњецк во близина на владина зграда. Според рускиот државен медиум ТАСС, експлозијата му се припишува на автомобил на началникот на полицијата на ДПР Денис Синенков; Прелиминарните извештаи велат дека Синенков не е повреден. Антон Герашченко, советник на украинскиот министер за внатрешни работи, изјави за Си-Ен-Ен дека бомбашкиот напад бил организиран, а портпаролот на Стејт департментот на САД го опиша инцидентот како „операција со лажно знаме“.

Киев претходно оваа недела тврдеше дека сепаратистите гранатирале градинка во источна Украина, предизвикувајќи неколку повредени. Двете страни се обвинуваат една со друга за десетици прекршувања на прекинот на огнот, што според набљудувачите може да биде отворање на голем потенцијален конфликт.

Администрацијата на Бајден продолжува со предупредувањата дека Русија се обидува да создаде изговор за инвазија на Украина, веројатно со терористички напад со лажно знаме во Русија или измислено откривање на масовна гробница во Донбас. „Русија може да го опише овој настан како етничко чистење или геноцид, исмевајќи го концептот што ние во оваа комора не го сфаќаме лесно“, рече државниот секретар Антони Блинкен во обраќањето пред Советот за безбедност на ОН.

Кремљ и влијателните руски политичари се повеќе ја нарекуваат војната во Донбас како „геноцид“. Вјачеслав Володин, државен спикер на руската Дума, ги обвини САД и ЕУ дека под тепих ги ставаат „злосторствата против човештвото“ на Киев. „Зборуваме за смртта на луѓе за време на државниот удар во 2014 година, кога беше запален домот на синдикатот во Одеса и за време на казнените операции во Донбас“, додаде тој. „Ако ова не е геноцид, тогаш што е? „Руските федерални истражители претходно тврдеа дека откриле пет масовни гробници, во кои имало дури 295 цивили, во поширокиот регион Луганск.

Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи Марија Захарова во петокот изјави дека Украина спроведува „геноцид“ врз населението во Донбас. „[Ситуацијата во Донбас] не изгледа како геноцид, тоа е геноцид“, рече таа. „Можеби не на скалата што се гледа во Африка, но ве молам, дали треба да ги тргнеме квантитативните параметри кога жените, децата, цивилите умираат седум години, кога луѓето немаат привид на мирен живот, кога звукот на муниција се приближува дали е сосема нормално за нив?“

Думата во вторникот гласаше официјално да побара од рускиот претседател Владимир Путин да ги признае ДПР и ЛПР како „суверени и независни држави“. Руската страна продолжи да инсистира во текот на оваа недела дека нема планови за инвазија на Украина, при што Путин најави делумно повлекување на руските трупи во близина на источната граница на Украина, како дел од обидот да се обноват тесните безбедносни разговори со САД и НАТО. Но, тековните гаранции на Москва би можеле да ја отфрлат клучната семантичка нијанса: Кремљ можеби нема да го смета признавањето од Русија и потенцијалната апсорпција на отцепените републики од Донбас, кои моментално не се под украинска контрола, како инвазија на Украина. Ова гледиште остро се разликува од позицијата на САД и Украина, која го класифицира секој руски упад на меѓународно призната украинска територија како инвазија.

Белата куќа вели дека не гледа знаци на деескалација, а неодамнешните проценки, наводно, укажуваат на присуство на околу 190.000 руски војници собрани долж источната граница на Украина. Владата на САД во петокот соопшти дека руската влада е одговорна за „големи сајбер напади врз украинските банки оваа недела“. Ен Нојбергер, заменик-советник за национална безбедност за сајбер и технологија во развој, им рече на новинарите дека сајбер нападите би можеле да постават основа за подиректна воена акција, до и вклучувајќи инвазија од целосен обем. Стејт департментот во четвртокот објави дека Блинкен ја прифатил поканата да се сретне со рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров следната недела, под услов Русија да не иницира воена акција против Украина.

Во изјавата дадена во петокот, Бајден рече дека верува оти Путин одлучил да ја нападне Украина: „Од овој момент, убеден сум дека тој ја донел одлуката“. На прашањето како дошол до овој заклучок, Бајден одговори: „Имаме значителна разузнавачка способност“. Бајден повтори дека САД нема да се борат во Украина, но ја истакна континуираната воена и економска поддршка на Вашингтон за Киев. „САД и нашите сојузници и партнери ќе го поддржат украинскиот народ“, рече Бајден. „Ние ќе бараме одговорност од Русија за нејзините постапки. Западот е обединет и решен. Подготвени сме да воведеме строги санкции кон Русија доколку таа дополнително ја нападне Украина“, додаде тој. „Русија има избор помеѓу војна и сите страдања што ќе ги донесе, или дипломатија што ќе ја направи иднината побезбедна за сите“.

Сепак, европските сојузници се жалат дека администрацијата на Бајден не ги споделила своите разузнавачки информации за одредена руска инвазија со нив. Еден функционер изјави за Вашингтон пост дека „немаме јасни докази дека Путин одлучил и не видовме ништо што би укажало поинаку“. Сепак, руските сили остануваат стационирани во Белорусија, а Бајден е домаќин на состанокот на Советот за национална безбедност во недела. Сè додека тој не се обврзе на овој или оној начин, Путин, и само Путин, ќе одлучува за непосредниот тек на настаните. Ако тој навистина одлучи за војна, тогаш конфликтот би можел да се движи во насоки што ниту Москва ниту Вашингтон ги очекуваат.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save