Додик: „Ништо не е потпишано“ – Мишел: “Повеќето се согласија“ – хаос во Брисел

Во Брисел заврши средбата меѓу лидерите на парламентарните партии од БиХ и претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел.

Танјуг јави дека политичкиот договор за принципите за обезбедување функционална БиХ и напредок на европскиот пат бил прифатен со потписи на повеќето учесници на состанокот и дека средбата на лидерите на парламентарните партии и претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел е завршена.

Но, веднаш по оваа објава, српскиот член на Претседателството на Босна и Херцеговина и претседател на СНСД, Милорад Додик, на Твитер соопшти дека во Брисел ништо не е потпишано.

Средбата почна денеска околу 15 часот, а како што наведуваат медиумите, спорен е документот, односно делот од политичкиот договор кој се однесува на односот на БиХ кон украинската криза.

Додик претходно изјави дека „само заклучоците на Народното собрание на Република Српска, кои велат дека остануваме неутрални, се обврзувачки за“ сите политичари од Српска.

Мишел: Повеќето политички лидери во БиХ го прифатија Договорот

По осумчасовни разговори меѓу политичките лидери на БиХ и претставниците на ЕУ во Брисел, беше постигнат „политички договор за силен и кредибилен патоказ кој ќе ги спроведе реформите во БиХ со цел да напредува кон европска иднина“, рече претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел.

Иако ниту претставниците на ЕУ, ниту учесниците не се обратија пред медиумите по целодневниот состанок во Брисел, кабинетот на Мишел соопшти дека претставниците на политичките партии застапени во Парламентот на БиХ усвоиле договор со кој се повторуваат нивните заложби за “зачувување и градење на мирот, стабилноста, суверена и независна функционална европска држава Босна и Херцеговина која се состои од Бошњаци, Хрвати и Срби како конститутивни народи (заедно со Другите), и граѓани на Босна и Херцеговина составена од два ентитета и округот Брчко“.

Текстот, поддржан од мнозинството лидери на политичките партии претставени во Парламентот на БиХ, додава посветеност на принципите на владеењето на правото, спроведувањето на демократски избори, развојот на демократските институции и европската иднина на БиХ.

Во исто време, лидерите на политичките партии и членовите на Претседателството на БиХ ветија дека ќе преземат конструктивни реформи со цел „да се заштитат и подобрат исправноста, функционирањето и безбедноста на БиХ“.

Во соопштението на Европскиот совет се наведува дека лидерите на политичките партии и членовите на Претседателството на БиХ изразиле целосна посветеност на почитување на одлуките на меѓународните и домашните судови и дека се обврзале дека ќе работат на ефикасно спроведување на општите избори во 2022 година и дека по изборите, конструктивно да соработуваат за брзо формирање на нови законодавни и извршни тела на сите нивоа, а во согласност со роковите пропишани со закон.

„Одлучно ќе се работи на исполнување на 14-те клучни приоритети утврдени во Мислењето на Комисијата за апликацијата на земјата за членство во ЕУ, со цел да се постигне напредок на патот кон ЕУ и да се одговори на аспирациите на луѓето“, се вели во договорот.

Договорот, исто така, го споменува продолжувањето на хармонизацијата на БиХ со заедничката надворешна и безбедносна политика, посветеноста на преземање конкретни чекори за промовирање на средина погодна за помирување со цел да се надмине наследството од војната и ја поздравува активната поддршка на ЕУ во олеснувањето на дијалогот, градењето доверба и завршување на овие чекори.

Европскиот совет наведува дека договорот го потпишале 12 учесници на состанокот од БиХ, меѓу кои и сите тројца членови на Претседателството.

Истакнувајќи дека лидерот на ХДЗ БиХ Драган Човиќ не дошол на состанокот во Брисел и дека „Република Српска била поканета да разговара и да ја усвои одлуката во Претседателството на БиХ за ситуацијата во Украина“, тие во Брисел забележуваат дека Договорот е првенствено необврзувачки документ, има намера да ја охрабри БиХ да излезе од политичката блокада и да оди напред на патот кон европската интеграција.

Другата страна на договорот

Договорот беше поддржан од партии со седиште во Сараево (СДА, СДП, ДФ, НиП, НС, ПДА, НЕС и НБ).

Според Klix.ba, против биле лидерот на ДНС, Ненад Нешиќ, како и претседателот на ПДП, Бранислав Бореновиќ.

Нешиќ објасни и зошто не сакал да го поддржи заедничкиот договор од Брисел.

„Немам потреба ниту желба да се додворувам на никого надвор. Мојата работа е да се грижам за нашиот народ и нашата РС. Никогаш нема да бидам предавник на Република Српска, без разлика на мојата лична цена. Немам потреба да давам евтини изговори дека не потпишав поради Додик, Комшиќ, ова или она. Не потпишав затоа што Република Српска и Народното собрание на Република Српска ми се свети“, изјави Нешиќ од Брисел.

Претседателот на ХДЗ БиХ, Драган Човиќ, исто така, не го поддржа заедничкиот договор.

Според истиот извор, Додик го поддржал договорот, со посебно мислење за точката што се однесува на осудата на руската агресија врз Украина.

„Го прифаќам овој Договор само поради тебе“, му рекол Додик на Мишел.

Важно е да се напомене дека сè уште ништо не е потпишано и дека тоа важи само за оние кои ја поддржуваат содржината на договорот и за оние кои не ја поддржуваат.

Потсетуваме, на состанокот присуствуваа претседателот и потпретседател на СДА Бакир Изетбеговиќ и Шефик Џаферовиќ, како и лидерите на ДФ Жељко Комшиќ, Партијата на народот и правдата Елмедин Конаковиќ, СДП на БиХ Нермин Никшиќ, Нашата партија Един Форто, Независен блок Сенад, НЕС Нермин Огрешевиќ, СНСД Милорад Додик, Обединета Српска Ненад Стевандиќ, СП Петар Ѓокиќ, ДНС Ненад Нешиќ и ПДП Бранислав Бореновиќ.

Лидерот на ХДЗ Драган Човиќ не се појави на средбата, иако пристигна во Брисел.

Мирко Шаровиќ (СДС) и Фахрудин Радончиќ (СББ) не пристигнаа во Брисел.

Нешиќ: Не потпишав заедничка изјава, спротивна на интересот на РС

Претседателот на Демократскиот народен сојуз (ДНС) Ненад Нешиќ вечерва во Брисел одби да потпише заедничка изјава на лидерите на парламентарните партии во БиХ во Брисел бидејќи, како што наведе, смета дека тоа не е во интерес на Република Српска и е во спротивност со ставовите на Националното собрание.

„Ненад Нешиќ го мисли истото во Бања Лука и во Брисел. Република Српска е секогаш и секаде на прво место, не се кријам и не бегам како некои. Доколку Националното собрание го утврди ставот дека Република Српска смета дека е неопходно да се задржи неутрален став за кризата во Украина, никој од нас нема право да потпише изјава во која се квалификуваме за таа криза“, посочи Нешиќ.

ДНС објави дека Нешиќ смета дека „во доставената изјава имало и други контроверзни елементи и политички цели кои се спротивни на она што го утврди Националното собрание“, пренесува РТРС.

„Никој од нас нема право да се обврзе да спроведува политички и неуставни одлуки на Уставниот суд на БиХ со кои се дерогираат и обезвластуваат Република Српска, спротивно на Уставот на БиХ и Дејтонскиот мировен договор. Дали треба да потпишам дека ќе го дадеме нашиот државен имот, реки, шуми? Моја рака тоа нема да го потпише!“, рече Нешиќ.

Тој рече дека „Националното собрание во 2009 година утврди платформа за измени на Уставот на БиХ со цел да се спроведат пресудите на Европскиот суд за човекови права“.

„Сега воскресна мислењето на Венецијанската комисија, според кое Домот на народот на Парламентот на БиХ треба да се укине, надлежностите на БиХ да се зајакнат и да се префрлат нови и да се формираат нови министерства на ниво на БиХ. Ниту еден лидер не може да донесе таква одлука , само Народното собрание, а јас се надевам дека никогаш нема да го направи тоа“, рече Нешиќ.

Тој изјави дека сето тоа биле предлози што ги дал на текстот на изјавата пред патувањето во Брисел, но дека не биле прифатени.

„Немам потреба ниту желба да се додворувам на никого надвор. Мојата работа е да се грижам за нашиот народ и нашата Република. Никогаш нема да бидам предавник на Српска, без разлика на мојата лична цена. Немам потреба да давам евтини изговори дека јас не потпишав поради Додик, Комшиќ, ова или она. Не потпишав затоа што Република Српска и Народното собрание на Република Српска ми се свети“, рече Нешиќ.

Состанокот на политичките лидери на БиХ со претставниците на ЕУ во Брисел заврши, а како што рече домаќинот на состанокот, претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, по осум часа разговори, „постигнат е политички договор за силен и кредибилен патоказ за спроведување реформи во БиХ за напредок, кон европска иднина“.

Додик до Борел: РС посветена на мирот и европскиот пат

Српскиот член на Претседателството на БиХ, Милорад Додик вечерва соопшти дека на високиот претставник за надворешна и безбедносна политика на ЕУ, Жозеп Борел, на разговорите во Брисел му рекол дека Република Српска е посветена на мирот и европскиот пат.

„Во отворен разговор со Јосеп Борељ реков дека Србија е посветена на мирот и европскиот пат“, напиша Додик на Твитер.

Тој во својата објава додаде дека има обврска да носи одлуки кои нема да ги загрозат интересите на српскиот народ.

Што пишува во документот

„Политички договор за принципите за обезбедување на функционална БиХ напредува на европскиот пат“

Според документот, објавен од сараевскиот портал Istraga.ba, политичките лидери од БиХ ја повторуваат својата посветеност на зачувување и градење на мирна, стабилна, суверена и независна функционална европска држава БиХ, формирана во согласност со Дејтонскиот мировен договор.

Дополнително, тие се обврзуваат да го почитуваат владеењето на правото и одржувањето на слободни и демократски избори, како и развојот на демократските институции на сите нивоа на власта.

Од нив се бара да ги почитуваат принципите и вредностите на кои се засноваат Европската унија и демократските општества, како и иднината на Босна и Херцеговина во Европската Унија.

Во документот се нагласува важноста од спроведувањето на реформите кои ја промовираат европската интеграција на БиХ, односно реализацијата на 14 клучни приоритети наведени во Мислењето на Европската комисија.

Од политичките лидери на БиХ се очекува „да ја препознаат важноста на политичкиот момент и одговорноста кон сите граѓани на БиХ“, потсетувајќи ги на „резолуцијата на Генералното собрание на ОН за агресијата врз Украина, усвоена на 2 март оваа година“.

За да се постигнат овие цели, се наведува во документот, учесниците се согласуваат дека е неопходно да се зајакне довербата, дијалогот, да се градат компромиси, како и да се работи за мир и заемно почитување меѓу сите народи и граѓани во БиХ.

Нагласена е и важноста од продолжување на мандатот на ЕУФОР Алтеа и нејзиното континуирано присуство во земјата, со цел да се „одржи безбедна“ средина.

“Посветени се на целосно почитување на сите конечни и обврзувачки меѓународни и домашни судски одлуки, вклучително и оние на Уставниот суд на Босна и Херцеговина“, се вели во документот.

Во заедничката изјава се повикани политичките водачи на БиХ да ги преземат сите неопходни чекори за да обезбедат ефикасно организирање и спроведување на општите избори во октомври, со потребните ресурси.

„Партиите ќе ја водат изборната кампања чесно, конструктивно и без реторика која предизвикува поделби и омраза“, се нагласува во документот.

По изборите, се додава, политичките партии ќе соработуваат конструктивно за да обезбедат брзо формирање на нова легислатива и извршна власт на сите нивоа на власта во законски пропишаните рокови.

Во однос на исполнувањето на 14 клучни приоритети од Мислењето на Европската комисија, од политичките лидери во БиХ се бара да го усвојат Законот за Високиот судски и обвинителски совет на БиХ (ВССК), Законот за судовите, најдоцна 6 месеци по формирање на државна власт, Законот за спречување судир на интереси и Закон за јавни набавки.

Од нив се бара да спроведат ограничени уставни и изборни реформи, во согласност со пресудите на Европскиот суд за човекови права и Уставниот суд на БиХ, препораките на Венецијанската комисија и ОБСЕ/ОДИХР и ГРЕКО, и целосно да го продолжат редовниот политички дијалог во ЕУ.

Од политичките партии во БиХ се бара, исто така, да обезбедат целосно функционирање на институциите на државно ниво, да обезбедат правна сигурност во распределбата на надлежностите меѓу нивоата на власт, да ја зајакнат превенцијата и борбата против корупцијата и организираниот криминал и да преземат чекори за подобрување на целокупното функционирање на јавната администрација, преку формирање професионална и деполитизирана државна служба.

Документот, исто така, повикува на континуирано усогласување на надворешната политика на БиХ со заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ.

Водачите на политичките партии во БиХ треба да се заложат за преземање конкретни чекори за промовирање на средина погодна за помирување со цел да се надмине наследството од војната.