На Кина и се заканува колапс, имаат рок до 2035 година

Ако го прашате 72-годишниот фармер Хуанчун Као за пензионирањето, тој само горчливо ќе се насмее. Пуши цигара што сам ја преврте, ги стиска веѓите и ја наведнува главата – како прашањето е сосема апсурдно.

„Не, не, немаме пензија“, вели тој гледајќи ја својата сопруга со повеќе од 45 години. Као припаѓа на генерацијата која беше сведок на раѓањето на комунистичка Кина. Но, исто како и неговата земја, тој остарел пред да се збогати. Како и многу работници од руралните средини и печалбарите, тој нема друг избор освен да продолжи да работи и да заработува бидејќи паднал низ слабата мрежа за социјална заштита.

Забавената економија, намалените државни бенефиции и повеќедецениската политика на едно дете создадоа демографска криза во Кина на Кси Џинпинг, пренесува Јутарњи лист.

За пензии има сè помалку пари, а на земјата и недостасува време да создаде доволно силен фонд кој би можел да згрижи се поголем број стари лица. Во следните 10 години, околу 300 милиони луѓе, кои во моментов се на возраст меѓу 50 и 60 години, повеќе нема да бидат дел од работната сила во земјата. Ова е најголемата возрасна група во земјата, речиси еднаква на големината на населението во САД. Кој ќе се грижи за нив? Одговорот зависи од тоа каде одите и кого прашувате.

Као и неговата сопруга живеат во североисточната провинција Лиаонинг, поранешен индустриски центар на Кина. Големи обработливи површини и ридови полни со мини го опкружуваат главниот град Шенјанг. На хоризонтот може да се видат високи обрачи од чад од топилниците, а во близина се наоѓаат некои од најдобро зачуванито светско наследство во земјата од династијата Кинг. Речиси една четвртина од локалното население е 65 или повеќе години. Сè поголем број на работоспособни возрасни лица го напуштаат центарот на тешката индустрија во потрага по подобри работни места во поголемите градови.

Децата на Као исто така се оддалечија, но сепак се доволно блиску за често да ги посетуваат своите родители.

„Мислам дека можам да го направам ова само уште четири или пет години“, вели Као откако тој и неговата сопруга собираат дрва за огрев. Внатре во нивната куќа пука оган во шпоретот наречен „канг“ – кој е нивниот главен извор на топлина.

Двојката заработува околу 2.500 евра годишно. Но, цената на пченката што ја одгледуваат е се помала и пониска и не можат да си дозволат да се разболат.

„За пет години, ако се уште сум физички силен, можеби ќе можам сам да одам. Но, ако сум слаб, тогаш може да бидам врзан за кревет. Тоа е тоа. Направено. Претпоставувам дека ќе им станам товар на моите деца. Ќе мора да внимаваат на мене“.

Тоа не е иднината што 55-годишната Гуоху Танг ја сака за себе. Поради несреќата на нејзиниот сопруг на градилиштето и учењето на ќерката, нејзините заштеди целосно пресушиле. Овој поранешен багер го виде помагањето на постарите како нејзина можност да си ја обезбеди пензијата. Таа отвори мал дом за стари лица на околу еден час возење од Шенјанг.

„Го гледате тој 85-годишен старец? Тој нема пензија и е целосно зависен од ќерката и синот. Еден месец синот плаќа, другиот месец ќерката, но и тие треба да живеат од нешто“. Танг е загрижена бидејќи и самата ќе мора да зависи од нејзината единствена ќерка.

Со генерации, Кина се потпираше на милоста на своите деца за да ги пополни празнините во грижата за стари лица. Отсекогаш била должност на синот или ќерката да се грижи за родителите. Но, има се помалку синови и ќерки на кои родителите можат да се потпрат. Причината за тоа е политиката за едно дете, која во периодот од 1980 до 2015 година им забрануваше на паровите да имаат повеќе од едно дете. Со брзиот економски раст, многу млади луѓе се оддалечија од своите родители, оставајќи голем број постари луѓе сами да се грижат или да се потпрат на државните пари.

Но, тој пензиски фонд може да пресуши до 2035 година, покажа извештајот на Кинеската академија на науките. Оваа проценка беше направена во 2019 година, пред исклучувањето поради пандемијата, која тешко ја погоди кинеската економија. Кина веројатно ќе мора да ја подигне старосната граница за пензионирање, за што се зборува долго време. Сега има една од најниските возрасти за пензионирање во светот – 60 за мажи и 55 за жени кои работат на канцелариски работни места и 50 за жени физички работници.

Но, економистите предупредуваат дека ова е само капка во кофата на она што треба да се направи ако Кина сака да избегне хуманитарна криза за 25 години. Во меѓувреме, сè повеќе луѓе стануваат пензионери.

Пекинг врши притисок врз приватните компании да отворат дневни центри, одделенија и друга инфраструктура за стари лица за да ги пополнат празнините што ги оставаат презадолжените локални власти. Но, дали ќе продолжат да инвестираат ако профитот не е никаде на повидок? Други источноазиски земји, како Јапонија, исто така бараат средства за грижа за голем број стари лица.

Шуишуи (55) најде нова кариера во она што се нарекува „економија на сребрена коса“. Тоа е обид да се искористи куповната моќ на постарите од средната класа.

„Мислам дека она што можеме да го направиме е да се обидеме да влијаеме на луѓето околу нас да бидат попозитивни и да продолжат да учат. Различни домаќинства имаат различни приходи, но без оглед на вашите околности, најдобро е да се обидете да бидете позитивни“.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save